De week van 23-30 januari 2023We staan op een kruispunt in de oorlog, met globaal 2 mogelijkheden.
Mogelijkheid 1. Er wordt een nieuwe fase van zware gevechten ingegaan. Met twee onderliggende scenario’s:
Mogelijkheid 2, De discussie over de zin van een escalerende Westerse politiek neemt in hevigheid toe, en dat leidt tot een Plan B. De escalatie uit Mogelijkheid 1 betekent immers niet alleen een voortzetting van onbekende duur van dood en vernietiging van Oekraïne en wellicht andere landen, maar zet onmiskenbaar ook het Westerse bondgenootschap onder druk. Kortom, Plan B moet een route zijn van diplomatie die tot een staakt-het-vuren leidt en een vredesovereenkomst. Guido van Leemput presenteert deze stand van zaken vanavond tijdens de vredesactie op 30 januari 2023 op het Museumplein. |
|
Dat brengt mij tot de volgende 7 punten
Al sinds oktober probeert Rusland een militaire doorbraak te bereiken in de provincie Donetsk. Eén van de doelen van Rusland is om de hele provincie Donetsk in te nemen. Die strijd spitst zich toe op de stad Bakmoeth.
De laatste weken is een aantal plaatsen nabij Bakhmoeth door Rusland ingenomen. Het nabijgelegen stadje Soledad bijvoorbeeld is vorige week opgegeven door Oekraïne. De afgelopen dagen berichten de oorlogvoerende partijen dat dorpen in de omgeving nu ook geheel of gedeeltelijk worden ingenomen. Dat bracht president Zelensky ertoe om afgelopen zaterdagavond op te roepen met spoed versterkingen van wapens over te brengen. Meer wapens uit het Westen. https://www.usnews.com/news/world/articles/2023-01-29/zelenskiy-ukraine-needs-more-weapons-faster
De oorlog nabij Bakhmoeth is zeer bloedig en zeer intensief. Een precieze inschatting van de krachtsverhoudingen in Donetsk is niet te maken. Gevreesd wordt dat met een doorbraak bij Bakmoeth de steden Kramatorsk en Slovjansk, op zo’n 55 km afstand, binnen Russisch bereik komen. Dat verandert de perspectieven voor Oekraïne bij het plannen van een offensief om Rusland terug te drijven uit Oekraïne.
2. De bewapening van Oekraïne
Vorige week is er een taboe geslecht met de Westerse belofte om zware tanks aan Oekraïne te leveren. Over dat taboe hebben we het hier al wekenlang gehad. Duitsland levert Leopard-II tanks. Het heeft daartoe pas besloten toen ook de VS een aantal Abrams tanks beloofde (31 stuks).
Duitsland had als producent van de tanks al de vereiste toestemming gegeven aan Polen en Finland. Duitsland, Engeland, VS, Polen, Finland Spanje, en Noorwegen, zullen ook tanks sturen.
Duitsland verwacht dat de tanks in april zullen aankomen. De vraag is of dat op tijd is. En zijn het er voldoende voor de plannen die er liggen of die gemaakt worden? Zeker met de toenemende druk bij Bakhmoeth is die vraag van onmiddellijk belang.
Met andere woorden, in de mist van de oorlog is het voor de burger in het Westen niet duidelijk wat de plannen zijn en waar die tanks worden ingezet.
Wat we hier ook al besproken hebben is het feit dat bij tanks ook luchtsteun hoort. Straaljagers. Dat is een tweede taboe dat door het Westen tot nu toe aan Oekraïne is voorgehouden. Inmiddels vraagt Oekraïne om F-16’s en buurland Polen is het daar mee eens. Deze discussie komt zeker terug.
3. Wat is de positie van Nederland?
Nederland heeft in deze discussie een dubbelzinnige positie. Premier Rutte beloofde twee weken geleden op bezoek in Amerika om Patriot-luchtafweer te leveren. Wat het precies betekende wist hij op dat moment nog niet. Het werden uiteindelijk, na een paar dagen, delen van Patriot-systemen.
Vorige week sprak Rutte een Duitse krant en opperde het idee om de 18 Leopard-tanks die de Nederlandse landmacht leaset van Duitsland, te kopen en cadeau te doen aan Oekraïne. Dat ideetje is nu verlaten. De Nederlandse landmacht accepteert het niet om na de Pantserhouwitzers, vorig jaar, nu ook de Leopards af te moeten staan en niet te kunnen oefenen. De tanks waren bedoeld om Nederland te verdedigen. Het resultaat is dat Nederland géén Leopards levert, maar wel bereid is te betalen voor de Leopard-tanks van andere landen. Nadere informatie ontbreekt nog.
D66 heeft vorig jaar bij het begin van de oorlog al gesteld dat ook straaljagers moeten worden geleverd. Dat is 10 dagen geleden herhaald. Het lijkt op dit moment onwaarschijnlijk dat Nederlandse straaljagers aan Oekraïne worden gegeven. Maar of dat zo blijft, is onduidelijk.
De escalatie in de bewapening lijkt zeker door te gaan.
4. De eenheid van het Westen
De belofte van de VS om ook tanks aan Oekraïne te geven heeft de Westerse coalitie voorlopig gered. De Duitse regering stemde hierna in met de levering van tanks. Maar de discussie over de mate van Westerse betrokkenheid ligt op straat. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Baerbock, stelde dat het westen in oorlog is met Rusland.
Overigens heeft ze zich hiervoor later verontschuldigd. Maar het blijft een uitspraak die uitdrukt hoe rafelig de Westerse coalitie is en hoe de militaristische eendenkooi eruitziet waarin het Westen nu inzwemt. We vechten tegen Rusland. Dat is een zeer verontrustende ontwikkeling.
De Nederlandse admiraal Rob Bauer, chef van het Militaire Comité van de NAVO, stelde vorige week in het Amerikaanse weekblad Newsweek, dat de NAVO gereed is voor de confrontatie met Rusland.
Ook een zeer verontrustende uitspraak.
De VS proberen het Westen bijeen te houden met een beleid van ‘beperkte oorlogvoering’. Een paar dingen vallen daarbij op. De VS kunnen die eenheid niet bewaren zonder hun eigen beleidslijnen met bijbehorende beperkingen in de bewapening te laten schieten. Het taboe op westerse tanks is opgeheven. De verschillen in de Westerse alliantie zijn groot. Een voorbeeld daarvan is ‘De belofte van Tallinn’. Acht landen waaronder Nederland, herbevestigen met die verklaring van 19 januari de militaire steun, tanks en zware artillerie aan Oekraïne.
De hoofdtendens in de Westerse coalitie is er een van escalatie, we zeggen het hier al bijna een jaar.
5. Corruptie in Oekraïne
De regering van Oekraïne is er het laatste jaar goed in geslaagd om de grote corruptie die diep in de maatschappij zit buiten beeld te houden. Dat is niet langer mogelijk nu hooggeplaatste functionarissen in het ministerie van Defensie corrupt blijken te zijn. Midden in de oorlog op vakantie naar Marbella, rijden in opvallend blitse, dure auto’s, persoonlijke betrokkenheid bij veel te dure voedselleveranties aan het front.
Dat leidde ertoe dat tot nu toe 11 hooggeplaatste functionarissen bij Defensie zijn ontslagen. Onder hen de onderminister. Zelensky kondigde in het openbaar een aantal maatregelen aan. Of dat genoeg is om de corruptie te bestrijden en het moreel van de getroffen bevolking op peil te houden, moet worden afgewacht.
6. Hongaarse enquête
Het in Hongarije gevestigde onderzoeksbureau SzádadveG heeft eind 2022 een onderzoek gepubliceerd in zeer veel landen van de EU. De teneur van het resultaat is de meerderheid van de ondervraagden een snel einde aan de oorlog wil en zo snel mogelijk een vredesovereenkomst.
7. Discussie over oorlog wordt iets opener
De discussie over de oorlog wordt de laatste tijd iets opener. Hoewel, iedereen die nog vragen stelt bij de aanpak dan wel de gevolgen van de oorlog, zoals Rob de Wijk, krijgen smaad en hoon. De Wijk waarschuwde gisteren bij WNL-op-zondag voor de gevolgen van de tanks, de vliegtuigen, kortom de escalatie van de oorlog. “Want een langdurige strijd is niet in ons voordeel, dus wij moeten hier een einde aan maken.”
Deze stem uit de veiligheidselite wordt krachtig bijgevallen door bijvoorbeeld de linkse Duitse politica Wagenknecht die stelt dat we de Derde Wereldoorlog in struikelen. Er woedt een felle discussie binnen haar partij Die Linke. Er gaat een petitie rond waarin het partijbestuur wordt gevraagd om tegen de deelname aan de oorlog te ageren. Wagenknecht is daarvan de bekendste vertegenwoordigster.
Oók in Duitsland, in de weekendkrant van Die Tageszeitung, werd een pleidooi gehouden voor een Westers Plan B. Stel een strategie op om te onderhandelen. Per slot van rekening is het helemaal niet zeker dat de leveranties van meer wapens ook tot herovering van grondgebied zal leiden.
Kortom: de discussie over Plan B is begonnen.
Graag tot volgende week.
Guido van Leemput is mede-initiatiefnemer van Stop de Oorlog Amsterdam. Hij was eerder mede-oprichter van het Amsterdams Vredesinitiatief
- De situatie aan het front
- De bewapening van Oekraïne en het politieke doel dat wordt nagestreefd
- De positie van Nederland
- De eenheid in het westen - De belofte van Tallinn
- Corruptie in Oekraïne
- Ongerustheid in Europa
- Discussie over vervolg van de oorlog
Al sinds oktober probeert Rusland een militaire doorbraak te bereiken in de provincie Donetsk. Eén van de doelen van Rusland is om de hele provincie Donetsk in te nemen. Die strijd spitst zich toe op de stad Bakmoeth.
De laatste weken is een aantal plaatsen nabij Bakhmoeth door Rusland ingenomen. Het nabijgelegen stadje Soledad bijvoorbeeld is vorige week opgegeven door Oekraïne. De afgelopen dagen berichten de oorlogvoerende partijen dat dorpen in de omgeving nu ook geheel of gedeeltelijk worden ingenomen. Dat bracht president Zelensky ertoe om afgelopen zaterdagavond op te roepen met spoed versterkingen van wapens over te brengen. Meer wapens uit het Westen. https://www.usnews.com/news/world/articles/2023-01-29/zelenskiy-ukraine-needs-more-weapons-faster
De oorlog nabij Bakhmoeth is zeer bloedig en zeer intensief. Een precieze inschatting van de krachtsverhoudingen in Donetsk is niet te maken. Gevreesd wordt dat met een doorbraak bij Bakmoeth de steden Kramatorsk en Slovjansk, op zo’n 55 km afstand, binnen Russisch bereik komen. Dat verandert de perspectieven voor Oekraïne bij het plannen van een offensief om Rusland terug te drijven uit Oekraïne.
2. De bewapening van Oekraïne
Vorige week is er een taboe geslecht met de Westerse belofte om zware tanks aan Oekraïne te leveren. Over dat taboe hebben we het hier al wekenlang gehad. Duitsland levert Leopard-II tanks. Het heeft daartoe pas besloten toen ook de VS een aantal Abrams tanks beloofde (31 stuks).
Duitsland had als producent van de tanks al de vereiste toestemming gegeven aan Polen en Finland. Duitsland, Engeland, VS, Polen, Finland Spanje, en Noorwegen, zullen ook tanks sturen.
Duitsland verwacht dat de tanks in april zullen aankomen. De vraag is of dat op tijd is. En zijn het er voldoende voor de plannen die er liggen of die gemaakt worden? Zeker met de toenemende druk bij Bakhmoeth is die vraag van onmiddellijk belang.
Met andere woorden, in de mist van de oorlog is het voor de burger in het Westen niet duidelijk wat de plannen zijn en waar die tanks worden ingezet.
Wat we hier ook al besproken hebben is het feit dat bij tanks ook luchtsteun hoort. Straaljagers. Dat is een tweede taboe dat door het Westen tot nu toe aan Oekraïne is voorgehouden. Inmiddels vraagt Oekraïne om F-16’s en buurland Polen is het daar mee eens. Deze discussie komt zeker terug.
3. Wat is de positie van Nederland?
Nederland heeft in deze discussie een dubbelzinnige positie. Premier Rutte beloofde twee weken geleden op bezoek in Amerika om Patriot-luchtafweer te leveren. Wat het precies betekende wist hij op dat moment nog niet. Het werden uiteindelijk, na een paar dagen, delen van Patriot-systemen.
Vorige week sprak Rutte een Duitse krant en opperde het idee om de 18 Leopard-tanks die de Nederlandse landmacht leaset van Duitsland, te kopen en cadeau te doen aan Oekraïne. Dat ideetje is nu verlaten. De Nederlandse landmacht accepteert het niet om na de Pantserhouwitzers, vorig jaar, nu ook de Leopards af te moeten staan en niet te kunnen oefenen. De tanks waren bedoeld om Nederland te verdedigen. Het resultaat is dat Nederland géén Leopards levert, maar wel bereid is te betalen voor de Leopard-tanks van andere landen. Nadere informatie ontbreekt nog.
D66 heeft vorig jaar bij het begin van de oorlog al gesteld dat ook straaljagers moeten worden geleverd. Dat is 10 dagen geleden herhaald. Het lijkt op dit moment onwaarschijnlijk dat Nederlandse straaljagers aan Oekraïne worden gegeven. Maar of dat zo blijft, is onduidelijk.
De escalatie in de bewapening lijkt zeker door te gaan.
4. De eenheid van het Westen
De belofte van de VS om ook tanks aan Oekraïne te geven heeft de Westerse coalitie voorlopig gered. De Duitse regering stemde hierna in met de levering van tanks. Maar de discussie over de mate van Westerse betrokkenheid ligt op straat. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Baerbock, stelde dat het westen in oorlog is met Rusland.
Overigens heeft ze zich hiervoor later verontschuldigd. Maar het blijft een uitspraak die uitdrukt hoe rafelig de Westerse coalitie is en hoe de militaristische eendenkooi eruitziet waarin het Westen nu inzwemt. We vechten tegen Rusland. Dat is een zeer verontrustende ontwikkeling.
De Nederlandse admiraal Rob Bauer, chef van het Militaire Comité van de NAVO, stelde vorige week in het Amerikaanse weekblad Newsweek, dat de NAVO gereed is voor de confrontatie met Rusland.
Ook een zeer verontrustende uitspraak.
De VS proberen het Westen bijeen te houden met een beleid van ‘beperkte oorlogvoering’. Een paar dingen vallen daarbij op. De VS kunnen die eenheid niet bewaren zonder hun eigen beleidslijnen met bijbehorende beperkingen in de bewapening te laten schieten. Het taboe op westerse tanks is opgeheven. De verschillen in de Westerse alliantie zijn groot. Een voorbeeld daarvan is ‘De belofte van Tallinn’. Acht landen waaronder Nederland, herbevestigen met die verklaring van 19 januari de militaire steun, tanks en zware artillerie aan Oekraïne.
De hoofdtendens in de Westerse coalitie is er een van escalatie, we zeggen het hier al bijna een jaar.
5. Corruptie in Oekraïne
De regering van Oekraïne is er het laatste jaar goed in geslaagd om de grote corruptie die diep in de maatschappij zit buiten beeld te houden. Dat is niet langer mogelijk nu hooggeplaatste functionarissen in het ministerie van Defensie corrupt blijken te zijn. Midden in de oorlog op vakantie naar Marbella, rijden in opvallend blitse, dure auto’s, persoonlijke betrokkenheid bij veel te dure voedselleveranties aan het front.
Dat leidde ertoe dat tot nu toe 11 hooggeplaatste functionarissen bij Defensie zijn ontslagen. Onder hen de onderminister. Zelensky kondigde in het openbaar een aantal maatregelen aan. Of dat genoeg is om de corruptie te bestrijden en het moreel van de getroffen bevolking op peil te houden, moet worden afgewacht.
6. Hongaarse enquête
Het in Hongarije gevestigde onderzoeksbureau SzádadveG heeft eind 2022 een onderzoek gepubliceerd in zeer veel landen van de EU. De teneur van het resultaat is de meerderheid van de ondervraagden een snel einde aan de oorlog wil en zo snel mogelijk een vredesovereenkomst.
7. Discussie over oorlog wordt iets opener
De discussie over de oorlog wordt de laatste tijd iets opener. Hoewel, iedereen die nog vragen stelt bij de aanpak dan wel de gevolgen van de oorlog, zoals Rob de Wijk, krijgen smaad en hoon. De Wijk waarschuwde gisteren bij WNL-op-zondag voor de gevolgen van de tanks, de vliegtuigen, kortom de escalatie van de oorlog. “Want een langdurige strijd is niet in ons voordeel, dus wij moeten hier een einde aan maken.”
Deze stem uit de veiligheidselite wordt krachtig bijgevallen door bijvoorbeeld de linkse Duitse politica Wagenknecht die stelt dat we de Derde Wereldoorlog in struikelen. Er woedt een felle discussie binnen haar partij Die Linke. Er gaat een petitie rond waarin het partijbestuur wordt gevraagd om tegen de deelname aan de oorlog te ageren. Wagenknecht is daarvan de bekendste vertegenwoordigster.
Oók in Duitsland, in de weekendkrant van Die Tageszeitung, werd een pleidooi gehouden voor een Westers Plan B. Stel een strategie op om te onderhandelen. Per slot van rekening is het helemaal niet zeker dat de leveranties van meer wapens ook tot herovering van grondgebied zal leiden.
Kortom: de discussie over Plan B is begonnen.
Graag tot volgende week.
Guido van Leemput is mede-initiatiefnemer van Stop de Oorlog Amsterdam. Hij was eerder mede-oprichter van het Amsterdams Vredesinitiatief