Kijk op de week van 3 tot 10 oktoberVanochtend heeft Rusland 75 projectielen waaronder kruisraketten op burgerdoelen afgevuurd in de Oekraïense steden Kiev, Dnipro, Chmelnytsky, Zjytomyr, Ternopil en Lviv. De Oekraïense luchtafweer zou 41 stuks onschadelijk hebben gemaakt. Dat betekent dat 34 raketten ergens in deze steden zijn ingeslagen. Formeel bedoeld voor op commandocentra en zo. Er zijn zeker 11 burgerslachtoffers.
Dat is de gevreesde Russische reactie op de aanslag op de brug naar de Krim van zaterdag. Gisteren vele burgerdoden in Zaporizja bij raketinslag op een flatgebouw. Vanochtend in de genoemde plaatsen. De oorlog komt in een nieuwe fase, Rusland valt zonder enig voorbehoud burgerdoelen aan. Rusland heeft vandaag laten weten op deze wijze door te gaan als er nog ‘terroristische aanslagen’ zoals op de brug zouden voorvallen. De afgelopen week vloeiden de verschillende onderwerpen die we al zeven maanden bespreken in toenemende mate samen. In meer oorlog en chaos. En betreden van hogere treden op de ladder van oorlog. Ondertussen zei de Nederlandse minister van Defensie, Ollongren dat we Oekraïne blijven volgen; en ook dat ‘we’ onze wapenindustrie moeten ‘omarmen’. Ook zei oppergeneraal Eichelsheim dat de maatschappij meer voor de krijgsmacht moet doen. De Nederlandse maatschappij militariseert, en de oorlog escaleert. Over dat laatste de volgende zeven onderwerpen.
Guido van Leemput presenteerde deze stand van zaken tijdens de vredesactie op maandag 10 oktober 2022 tijdens de 31e vredesactie op het Museumplein. |
|
1. Oorlogsslachtoffers
De Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van VN heeft vorige week de officiële cijfers van het aantal burgerslachtoffers in Oekraïne bekendgemaakt. De cijfers zijn vastgesteld per 2 oktober en het zijn minimumcijfers. De VN gaat er van uit dat het aantal slachtoffers hoger is.
Eerst de cijfers over de maand september. Ik volsta hier met de grote getallen, via de site van de VN worden deze gegevens uitgesplitst en toegelicht. In totaal zijn er 1.222 burgerslachtoffers geteld. Daarvan zijn er 299 gedood (93 mannen, 73 vrouwen, 5 meiden en 6 jongens plus een kind en 121 volwassen waarvan het geslacht nog onbekend is).
Het gaat dan om 923 gewonden, waarvan 200 mannen, 129 vrouwen, 15 meiden, 27 jongens, als ook 17 kinderen en 535 volwassen van wie het geslacht nog niet bekend is).
De cijfers sinds het begin van de oorlog op 24 februari tot 2 oktober.
In totaal 15.246 burgerslachtoffers, waarvan 6.114 gedood en 9.132 verwond.
Van de doden gaat het om 2.380 mannen, 1.633 vrouwen, 162 meiden, 193 jongens waaronder 35 kinderen en 1.711 volwassen van wie het geslacht niet, nog niet bekend is. Bij de gewonden gaat het om 1.912 mannen, 1.382 vrouwen, 196 meiden, 268 jongens en 266 kinderen en 5.148 mensen van wie geslacht (nog) niet is vastgesteld. De meeste slachtoffers zijn gevallen explosieve wapens van allerlei soorten. En maart was de bloedigste maand.
Het aantal gedode militairen sinds februari loopt in de tienduizenden en daarover zijn verhalen die moeilijk te controleren zijn. Dat de oorlog zeer bloedig is, lijdt geen twijfel. Afgelopen week publiceerde het oppositionele Russische Mediazona een overzicht van het aantal Russische slachtoffers in Oekraïne. Over de maand september komen ze tot 6.756.
2. Politieke ontwikkelingen
Dinsdag 4 oktober heeft Poetin de annexatie van de vier stukken Oekraïne formeel bekrachtigd door de officiële stukken te tekenen. Tevens heeft hij het bestuur over de zes ingepikte kerncentrales in Zaporizja aan Russische bestuurders overgedaan.
Er zijn spanningen in de Russische maatschappij, en ook in de Russische elite waar anti-Poetinkrachten zouden kunnen opstaan. En er zijn kleine muiterijen van gemobiliseerde soldaten die een ongeorganiseerde troep aantreffen. Er ontwikkelt zich een kritisch thuisfront, vooral van vrouwen die Telegram-kanalen opzetten om feiten uit te wisselen met elkaar. Ook over de al voorkomende mysterieuze sterfgevallen van soldaten die dood in de kazerne worden aangetroffen.
Intussen heeft de Oekraïense president Zelensky ‘een verbod’ afgekondigd op onderhandelingen met Poetin. Dat wil zeggen: hij wil alleen met Rusland onderhandelen als er een andere Russische leider aan de macht is.
Sinds de ‘geen bluf’-toespraak van Poetin, 21 september, wordt er gepokerd of gebluft met kernwapens. Zelensky bepleitte in een toespraak voor een Australische denktank dat de VS Russische kernwapens moeten uitschakelen voordat de Russen ze gebruiken. Dat is geen bluf ‘maar een misverstand’, moest het bureau van Zelensky later bijsturen.
Afgelopen zaterdag hoopte de linkse Berlijnse krant Junge Welt dat de ‘serie hysterische uitingen’ van Zelensky op terughoudendheid zouden stuiten van Biden en dat er hierdoor een begin voor onderhandelingen zou worden gevonden.
3. Militaire ontwikkelingen
Naast de nieuwste fase in de oorlog waar ik in mijn inleiding over begon, aandacht voor de volgende zaken.
De Oekraïense opmars ‘op de grond’ gaat in gestaag tempo voort. De wapens uit het westen stromen binnen (kom ik zo op terug). De Russische versterkingen, waarvan Rusland meldt er al 200.000 te hebben gemobiliseerd, zijn nog niet ter plaatse en de regens van oktober moeten nog komen.
De fronten zijn wat veranderd, vooral in het zuiden daar zijn de Oekraïners langs de westelijke oever van de Dnipro opgerukt in zuidelijke richting naar de stad Kherson.
4. De EU wil tot 15.000 Oekraïense soldaten opleiden
De lidstaten van de Europese Unie hebben afgesproken dat er zo snel mogelijk 15.000 Oekraïense soldaten moeten worden opgeleid. 3.000 soldaten zullen een speciale training krijgen, zij zullen worden opgeleid tot commandanten of ingenieurs en krijgen tactische gevechtstrainingen. In dat licht willen de Amerikanen een trainingscentrum in Wiesbaden opzetten. Daar kan de opleiding van Oekraïense soldaten worden gecoördineerd.
5. 625 miljoen erbij
De Amerikaanse bewapening gaat in een noodtempo door. Dinsdag hebben de VS opnieuw een pakket wapens in het kader van “Veiligheidsassistentie’ aan Oekraïne beloofd. Het tempo van de ‘pakketten’ is enorm. Vorige week nog 1,1 miljard (waaronder 18 HIMARS) nu 625 miljoen met 4 HIMARS-kanonnen en allerlei andere artillerie. Zie verder de foto van het persbericht van het Pentagon.
Ook de Nederlandse regering heeft vorige week opnieuw een brief aan de Tweede Kamer gestuurd met een aankondiging van de levering van wapens. Die brief is vertrouwelijk. Dat wil zeggen dat alleen Kamerleden de brief onder voorwaarde van verdere geheimhouding in een apart kamertje mogen lezen.
6. Oorlogseconomie
Vorige week werden in de Kamer de Algemene Financiële beschouwingen gehouden. Daarbij stond centraal het nog niet helemaal uitgewerkte plan om een energieplafond te garanderen. Dat betekent dat iedereen vanaf november een tegemoetkoming in de energiekosten van de regering krijgt. Op dit moment worden de kosten daarvan op 23 miljard geraamd. Dat betekent dat die kosten een keer moeten worden terugbetaald ooit, door ‘de belastingbetaler’. Tijdens de Financiële Beschouwingen zei CDA-Kamerlid Inge van Dijk dat we in een oorlogseconomie terecht zijn gekomen. Nu hoor je het eens van een CDA’er. Krijgt de oorlog in Oekraïne er een Europees front bij en wie voert oorlog tegen wie en wanneer is er sprake van winst?
In de afgelopen zeven maanden zijn door de EU acht maatregelen (sanctiepakketten) doorgevoerd. Het zesde pakket betreft een olieboycot. Die moet op 5 december a.s. van kracht worden. De gevolgen van deze energieoorlog zijn enorm.
Voor de ‘goede orde’. De OPEC, de organisatie van olieproducerende landen heeft besloten de productie te verlagen om de prijzen op peil te houden. In het licht van de machtsverhoudingen in de wereld is het veelzeggend dat de VS aan Saoedi-Arabië vragen om méér olieproductie en dat het omgekeerde gebeurt. De prijs gaat omhoog en de problemen van ‘democratieën’ worden nog groter. De verhoudingen tussen de grote en kleine grootmachten veranderen verder en niet per se in het voordeel van de democratieën of in het nadeel van Rusland. Er zat aan het begin al iets mis in deze analyse over autocratieën.
7. Voedseloorlog
In augustus waarschuwde VN-baas Guterres dat er in 2023 hongersnoden in grote delen van de wereld zouden uitbreken als gevolg van de oorlog in Oekraïne en dan vooral door de blokkade van de havens in de Zwart Zee. Dat komt door de Russische annexatie en blokkade. Inmiddels is er wel een regeling voor uitvoer, maar de eerste hongersnood is een feit. Somalië maakt de ergste droogte in veertig jaar mee. De extreme droogte wordt ook veroorzaakt door klimaatverandering. De oorlog in Oekraïne verergert de voedseltekorten, doordat de tarwe-import sterk is teruggelopen.
De minister van Oekraïne is ondertussen op reis naar diverse Afrikaanse landen om te beloven dat het graan wordt gestuurd. Logischerwijs is er dus concurrentie tussen Rusland en Oekraïne in Afrika.
Slot: Oorlog vergiftigt alles wat het aanraakt.
De gevolgen van de oorlog sinds 24 februari zijn gisteren indringend beschreven in een hoofdartikel in The Observer. ‘War’s fallout poisons all it touches’ is daaruit een passage. De oorlog wordt steeds groter en omvattender en opnieuw is een clichébeeldspraak van toepassing op de situatie. We zwemmen de eendenkooi in; de fuik. We worden verder de oorlog in gerommeld. Kortom: oorlog vergiftigt alles wat het aanraakt.
Graag tot volgende week
Guido van Leemput is mede-initiatiefnemer van Stop de Oorlog Amsterdam. Hij was eerder mede-oprichter van het Amsterdams Vredesinitiatief
De Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van VN heeft vorige week de officiële cijfers van het aantal burgerslachtoffers in Oekraïne bekendgemaakt. De cijfers zijn vastgesteld per 2 oktober en het zijn minimumcijfers. De VN gaat er van uit dat het aantal slachtoffers hoger is.
Eerst de cijfers over de maand september. Ik volsta hier met de grote getallen, via de site van de VN worden deze gegevens uitgesplitst en toegelicht. In totaal zijn er 1.222 burgerslachtoffers geteld. Daarvan zijn er 299 gedood (93 mannen, 73 vrouwen, 5 meiden en 6 jongens plus een kind en 121 volwassen waarvan het geslacht nog onbekend is).
Het gaat dan om 923 gewonden, waarvan 200 mannen, 129 vrouwen, 15 meiden, 27 jongens, als ook 17 kinderen en 535 volwassen van wie het geslacht nog niet bekend is).
De cijfers sinds het begin van de oorlog op 24 februari tot 2 oktober.
In totaal 15.246 burgerslachtoffers, waarvan 6.114 gedood en 9.132 verwond.
Van de doden gaat het om 2.380 mannen, 1.633 vrouwen, 162 meiden, 193 jongens waaronder 35 kinderen en 1.711 volwassen van wie het geslacht niet, nog niet bekend is. Bij de gewonden gaat het om 1.912 mannen, 1.382 vrouwen, 196 meiden, 268 jongens en 266 kinderen en 5.148 mensen van wie geslacht (nog) niet is vastgesteld. De meeste slachtoffers zijn gevallen explosieve wapens van allerlei soorten. En maart was de bloedigste maand.
Het aantal gedode militairen sinds februari loopt in de tienduizenden en daarover zijn verhalen die moeilijk te controleren zijn. Dat de oorlog zeer bloedig is, lijdt geen twijfel. Afgelopen week publiceerde het oppositionele Russische Mediazona een overzicht van het aantal Russische slachtoffers in Oekraïne. Over de maand september komen ze tot 6.756.
2. Politieke ontwikkelingen
Dinsdag 4 oktober heeft Poetin de annexatie van de vier stukken Oekraïne formeel bekrachtigd door de officiële stukken te tekenen. Tevens heeft hij het bestuur over de zes ingepikte kerncentrales in Zaporizja aan Russische bestuurders overgedaan.
Er zijn spanningen in de Russische maatschappij, en ook in de Russische elite waar anti-Poetinkrachten zouden kunnen opstaan. En er zijn kleine muiterijen van gemobiliseerde soldaten die een ongeorganiseerde troep aantreffen. Er ontwikkelt zich een kritisch thuisfront, vooral van vrouwen die Telegram-kanalen opzetten om feiten uit te wisselen met elkaar. Ook over de al voorkomende mysterieuze sterfgevallen van soldaten die dood in de kazerne worden aangetroffen.
Intussen heeft de Oekraïense president Zelensky ‘een verbod’ afgekondigd op onderhandelingen met Poetin. Dat wil zeggen: hij wil alleen met Rusland onderhandelen als er een andere Russische leider aan de macht is.
Sinds de ‘geen bluf’-toespraak van Poetin, 21 september, wordt er gepokerd of gebluft met kernwapens. Zelensky bepleitte in een toespraak voor een Australische denktank dat de VS Russische kernwapens moeten uitschakelen voordat de Russen ze gebruiken. Dat is geen bluf ‘maar een misverstand’, moest het bureau van Zelensky later bijsturen.
Afgelopen zaterdag hoopte de linkse Berlijnse krant Junge Welt dat de ‘serie hysterische uitingen’ van Zelensky op terughoudendheid zouden stuiten van Biden en dat er hierdoor een begin voor onderhandelingen zou worden gevonden.
3. Militaire ontwikkelingen
Naast de nieuwste fase in de oorlog waar ik in mijn inleiding over begon, aandacht voor de volgende zaken.
De Oekraïense opmars ‘op de grond’ gaat in gestaag tempo voort. De wapens uit het westen stromen binnen (kom ik zo op terug). De Russische versterkingen, waarvan Rusland meldt er al 200.000 te hebben gemobiliseerd, zijn nog niet ter plaatse en de regens van oktober moeten nog komen.
De fronten zijn wat veranderd, vooral in het zuiden daar zijn de Oekraïners langs de westelijke oever van de Dnipro opgerukt in zuidelijke richting naar de stad Kherson.
4. De EU wil tot 15.000 Oekraïense soldaten opleiden
De lidstaten van de Europese Unie hebben afgesproken dat er zo snel mogelijk 15.000 Oekraïense soldaten moeten worden opgeleid. 3.000 soldaten zullen een speciale training krijgen, zij zullen worden opgeleid tot commandanten of ingenieurs en krijgen tactische gevechtstrainingen. In dat licht willen de Amerikanen een trainingscentrum in Wiesbaden opzetten. Daar kan de opleiding van Oekraïense soldaten worden gecoördineerd.
5. 625 miljoen erbij
De Amerikaanse bewapening gaat in een noodtempo door. Dinsdag hebben de VS opnieuw een pakket wapens in het kader van “Veiligheidsassistentie’ aan Oekraïne beloofd. Het tempo van de ‘pakketten’ is enorm. Vorige week nog 1,1 miljard (waaronder 18 HIMARS) nu 625 miljoen met 4 HIMARS-kanonnen en allerlei andere artillerie. Zie verder de foto van het persbericht van het Pentagon.
Ook de Nederlandse regering heeft vorige week opnieuw een brief aan de Tweede Kamer gestuurd met een aankondiging van de levering van wapens. Die brief is vertrouwelijk. Dat wil zeggen dat alleen Kamerleden de brief onder voorwaarde van verdere geheimhouding in een apart kamertje mogen lezen.
6. Oorlogseconomie
Vorige week werden in de Kamer de Algemene Financiële beschouwingen gehouden. Daarbij stond centraal het nog niet helemaal uitgewerkte plan om een energieplafond te garanderen. Dat betekent dat iedereen vanaf november een tegemoetkoming in de energiekosten van de regering krijgt. Op dit moment worden de kosten daarvan op 23 miljard geraamd. Dat betekent dat die kosten een keer moeten worden terugbetaald ooit, door ‘de belastingbetaler’. Tijdens de Financiële Beschouwingen zei CDA-Kamerlid Inge van Dijk dat we in een oorlogseconomie terecht zijn gekomen. Nu hoor je het eens van een CDA’er. Krijgt de oorlog in Oekraïne er een Europees front bij en wie voert oorlog tegen wie en wanneer is er sprake van winst?
In de afgelopen zeven maanden zijn door de EU acht maatregelen (sanctiepakketten) doorgevoerd. Het zesde pakket betreft een olieboycot. Die moet op 5 december a.s. van kracht worden. De gevolgen van deze energieoorlog zijn enorm.
Voor de ‘goede orde’. De OPEC, de organisatie van olieproducerende landen heeft besloten de productie te verlagen om de prijzen op peil te houden. In het licht van de machtsverhoudingen in de wereld is het veelzeggend dat de VS aan Saoedi-Arabië vragen om méér olieproductie en dat het omgekeerde gebeurt. De prijs gaat omhoog en de problemen van ‘democratieën’ worden nog groter. De verhoudingen tussen de grote en kleine grootmachten veranderen verder en niet per se in het voordeel van de democratieën of in het nadeel van Rusland. Er zat aan het begin al iets mis in deze analyse over autocratieën.
7. Voedseloorlog
In augustus waarschuwde VN-baas Guterres dat er in 2023 hongersnoden in grote delen van de wereld zouden uitbreken als gevolg van de oorlog in Oekraïne en dan vooral door de blokkade van de havens in de Zwart Zee. Dat komt door de Russische annexatie en blokkade. Inmiddels is er wel een regeling voor uitvoer, maar de eerste hongersnood is een feit. Somalië maakt de ergste droogte in veertig jaar mee. De extreme droogte wordt ook veroorzaakt door klimaatverandering. De oorlog in Oekraïne verergert de voedseltekorten, doordat de tarwe-import sterk is teruggelopen.
De minister van Oekraïne is ondertussen op reis naar diverse Afrikaanse landen om te beloven dat het graan wordt gestuurd. Logischerwijs is er dus concurrentie tussen Rusland en Oekraïne in Afrika.
Slot: Oorlog vergiftigt alles wat het aanraakt.
De gevolgen van de oorlog sinds 24 februari zijn gisteren indringend beschreven in een hoofdartikel in The Observer. ‘War’s fallout poisons all it touches’ is daaruit een passage. De oorlog wordt steeds groter en omvattender en opnieuw is een clichébeeldspraak van toepassing op de situatie. We zwemmen de eendenkooi in; de fuik. We worden verder de oorlog in gerommeld. Kortom: oorlog vergiftigt alles wat het aanraakt.
Graag tot volgende week
- Vrijdagavond 14 oktober houdt de SP-afdeling Amsterdam een openbare discussieavond over de oorlog in Oekraïne met kamerlid Jasper van Dijk, Wendela de Vries en ondergetekende. Buurtkamer Jeltje, Eerste Helmerstraat 106, Amsterdam.
- Op zondagmiddag 30 oktober houdt politiek café Linkse Liefde een bijeenkomst over o.a. de oorlog in Oekraïne.
Guido van Leemput is mede-initiatiefnemer van Stop de Oorlog Amsterdam. Hij was eerder mede-oprichter van het Amsterdams Vredesinitiatief