Kijk op de maand van 24 augustus - 24 septemberDit overzicht van de stand van zaken rond het front wordt elke maand samengesteld door Guido van Leemput ten behoeve van de Vredesactie op het Spui.
Vorige maand vatte ik de ontwikkelingen in de oorlog samen met drie begrippen:
Maar er is een vierde begrip bij op te tellen. De actieve tegenwerking van die twijfel. Dat geldt alleen voor het Oekraïense en het Westerse kamp. In Rusland is iedere twijfel en verzet al lang de kop ingedrukt. Iedereen in Rusland die openlijk tegenstander van de regeringspolitiek is, is gevangengezet of het land uitgevlucht. Guido van Leemput is mede-initiatiefnemer van 'Stop de Oorlog Amsterdam'. Zijn boek over de oorlog, 'De gelaagde oorlog in Oekraïne en de botsing van grootmachten' is hier te bestellen. |
Vanaf het begin van de 'speciale operatie' hebben zich tal van Russische staatsburgers op buitengewoon moedige wijze tegen deze aanvalsoorlog verzet. Duizenden zijn gearresteerd, enkelingen zijn ondergronds gegaan en voeren aanvallen met brandbommen uit op rekruteringsbureaus en honderdduizenden zijn gevlucht naar het buitenland. Volgens schattingen van de internationale dienstweigeraarsbeweging zou het daarbij in totaal om 250.000 mannelijke dienstplichtige Russen gaan. Het grootste deel van hen ging naar Kazachstan, Armenië, Turkije of Servië. In de landen van de EU hebben bijna 100.000 Russen asiel aangevraagd.
Dat brengt me op de volgende punten:
Strategische communicatie Zelensky
Vandaag duurt de oorlog 19 maanden. En de vooruitzichten op een Oekraïense overwinning dan wel op het stoppen van de gewelddadigheden zijn zeer mager. De regering van Oekraïne is in feite de politieke leiding toebedeeld over het Westelijke kamp. ‘Alles wat nodig is’ is de leidraad van dit beleid en kritiek wordt niet op prijs gesteld.
Twee weken geleden liet president Zelensky weten dat wat hem betreft er een keuze is. Of je bent 100% voor Oekraïne en zo niet ten minste 100% dan steun je Poetin. Dat deed denken aan George W. Bush die in september 2001 stelde dat je voor ons bent, of voor de terroristen. We weten hoe dát is afgelopen.
Zelensky deed er nog een schepje bovenop. Als de hulp aan Oekraïne wordt gekortwiekt dan weet ik niet hoe de massa van Oekraïense vluchtelingen in Europa hierop gaat reageren, zei hij. ‘Het is onduidelijk hoe zij zullen reageren als hun land in de steek wordt gelaten…’ Het is een verkapt dreigement. Kritiek over zin, nut en proportie van de oorlog en de Westerse hulp worden totaal niet op prijs gesteld.
Zelensky ziet deze twee grenzen als een vorm van strategische communicatie. 'We willen dat jullie je gedragen volgens deze uitgangspunten.' Deze regels bepalen het oorlogsnarratief. Tot nu houden de meerderheid van beleidsbepalende politici en van vooraanstaande massamedia zich daar aan. Het schortende offensief leidt tot kritiek op de wijze van oorlogvoering, ongeduld en twijfel.
Oekraïne wil voorkomen dat er discussie over de oorlog en de successen wordt gevoerd. Dat mensen zich afvragen of al die inspanningen het waard zijn en of de doelen misschien niet op een andere manier kunnen worden bereikt. Ten tweede wordt met deze bepalingen ook verteld dat de oorlog gewoon door moet gaan en dat het Westen gewoon moet blijft bewapenen.
Dienstplichtontduikers
Het aantal dienstplichtontduikers in Oekraïne neemt toe en ook onze media beginnen dat door te krijgen. Het wijst op groeiende motivatieproblemen in de Oekraïense maatschappij. En op corruptie. Met behulp van steekpenningen een vrijstelling versieren. Deze week werd bekend dat een Oekraïense priester priesterkleding had verkocht aan dienstplichtontduikers. Het zouden er zes zijn geweest. De man, een ex-deken van de Oekraïens orthodoxe kerk, is gearresteerd. Zijn prijzen waren absurd, 4500 dollar per outfit.
De NOS zocht in Nederland naar dienstplichtontduikers en vond er eigenlijk geen een die wilden praten. Ze stuitte wel op boze Oekraïense vrouwen die dit niet goed vinden. Hun familie is wel aan het front. Het aanpakken van de dissidente Oekraïners is duidelijk zichtbaar, zoals Zelensky voorschreef.
Spanningen in het Westerse kamp
De spanningen in de toppen van diverse landen in het Westerse kamp waren al langer voelbaar. Het interview van Zelensky met The Economist was een dreigement tegen landen van Europa. Eerder dan ik in ieder geval verwachtte, barstte de bom. De aanleiding is de voedseloorlog die op volle kracht gevoerd wordt. Rusland bombardeert op grote schaal haveninstallaties en silo’s en dat leidt er toe dat Oekraïne het voedsel dat nu van het land komt over land door de EU-landen naar de wereldmarkt probeert af te voeren.
De ervaringen van vorig jaar waren al dat het voedsel ook werd aangeboden in landen van de EU en daar tot veranderingen leidde, namelijk lagere prijzen. Daarop gaf de EU vrijstellingen aan vijf landen om het voedsel niet in eigen land aan te hoeven bieden maar gelijk door te sturen naar West-Europa en verder de wereld in. Vorige week verliep die vrijstelling maar Slowakije, Hongarije en Polen weigerden. De belangen van de eigen boeren wegen heel zwaar.
Dat leidde tot een arbitrageklacht van Oekraïne aan de EU en vervolgens tot het Poolse besluit geen Poolse wapens aan Oekraïne te geven. Plus de boodschap aan Zelensky, beetje dimmen met je grote mond. We hebben steeds ons best voor je gedaan en binnenkort zijn er bij ons verkiezingen. Nu ophouden. Dit is precies wat Zelensky niet wilde en wat de onderlinge conflicten aan het licht brengt en ook een verdere escalatie van de oorlog is.
Hard bewapenen - Abram-tanks, verarmd uranium, clustermunitie en meer
De geboden van Zelensky golden ook voor het Amerikaanse parlement waar een groeiende groep Congress-leden zich afvraagt wat de doelen van de oorlog zijn en of dat niet op een andere manier kan. Het lijkt er op dat de invloed van deze Congress-leden beperkt is. De bewapeningsplannen gaan in hoog tempo door.
Op de conferentie van de Ramstein-groep afgelopen week is besloten om een 'winterpakket’ samen te stellen en ook om toestemming te geven voor langeafstandswapens. Engeland had dat al gedaan, met ernstige gevolgen voor de Russische marine in Sebastopol: die werd gebombardeerd. Duitsland wordt gepusht om de Taurus-raket te leveren.
In het verlengde hiervan werd dit weekend bekend dat de Amerikaanse regering hoogstwaarschijnlijk de ATACMS-langeafstandsraketten aan Oekraïne zullen leveren. En... in de clustermunitie-variant. Daarmee zijn de smeekbedes van de Oekraïense regering verhoord. Het is een escalatie van de wijze van oorlogvoering.
De Amerikaanse Abram-tanks die al eerder dit jaar werden beloofd, zullen volgende week aan het front kunnen worden ingezet. Aldus Biden. Zoals eerder aangekondigd gaat het daarbij ook om 120mm granaten met pantser-doorborend verarmd uranium. De tanks moeten een breuk in de Russische verdedigingslinies schieten, zeker aan het eind van de droge zomerperiode. Straks zakken ze anders vanzelf in de modder.
Misschien dat de lading die in juli aan Oekraïne is gegeven al op is, hoe dan ook zullen de VS een groot nieuw wapenpakket van 325 miljoen dollar geven. Waarin clustermunitie. Het nieuws kwam donderdag van het Amerikaanse ministerie van Defensie. Later op de dag, ook donderdag dus, voegde het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse zaken daar nog eens pakket van 128 miljoen dollar aan toe. Met veel artilleriemunitie en luchtafweer. Daarmee komt het totaal aan Amerikaanse steun op 113 miljard dollar.
Inmiddels is ietsiepietsie meer duidelijkheid over de inzet van Nederlandse F-16’s als cadeau aan Oekraïne. Het blijkt dat Nederland geen limiet aan de inzet van de toestellen heeft gesteld. Tot nu toe was het officiële Westerse beleid de Oekraïense strijdkrachten Rusland uit het land Oekraïne te doen vechten zonder de Russische staat in Rusland aan te willen vallen. Dat beleid staat overigens onder druk, wat betekent dat ook Rusland kan worden aangevallen. Over een beperking op inzet van de F-16 om te voorkomen dat zij de Krim of Rusland zullen aanvallen wordt niets gemeld. Dat mag dus kennelijk.
Tot slot
Aan de vooravond van de natte herfst probeert Oekraïne de krijgslust er in te houden. Dat doet Zelensky met peptalk en dreigementen. De Oekraïners die aan de oorlog willen ontsnappen vallen steeds meer op. Door de kolderieke trucs die ze moeten uithalen tegen waanzinnige prijzen bij corrupte priesters en ambtenaren en door de ergernis bij vrouwen in Nederland wier mannen aan het front verblijven. De Oekraïense dreigementen gelden ook Europese landen die zich op een of andere manier onder druk voelen gezet. Polen neemt harde maatregelen, geen wapens meer voor Oekraïne.
Het is hoog tijd om de oorlog te beëindigen.
Voordat-ie verder uit de hand loopt.
Tot volgende maand.
Guido van Leemput is mede-initiatiefnemer van Stop de Oorlog Amsterdam. Hij was eerder mede-oprichter van het Amsterdams Vredesinitiatief, dat is opgegaan in Stop de Oorlog Amsterdam.
Dat brengt me op de volgende punten:
- Strategische communicatie van Oekraïne
- Dienstplichtontduikers in Oekraïne
- Spanningen in het Westerse kamp
- Hard bewapenen - Abram-tanks, verarmd uranium, clustermunitie en meer
Strategische communicatie Zelensky
Vandaag duurt de oorlog 19 maanden. En de vooruitzichten op een Oekraïense overwinning dan wel op het stoppen van de gewelddadigheden zijn zeer mager. De regering van Oekraïne is in feite de politieke leiding toebedeeld over het Westelijke kamp. ‘Alles wat nodig is’ is de leidraad van dit beleid en kritiek wordt niet op prijs gesteld.
Twee weken geleden liet president Zelensky weten dat wat hem betreft er een keuze is. Of je bent 100% voor Oekraïne en zo niet ten minste 100% dan steun je Poetin. Dat deed denken aan George W. Bush die in september 2001 stelde dat je voor ons bent, of voor de terroristen. We weten hoe dát is afgelopen.
Zelensky deed er nog een schepje bovenop. Als de hulp aan Oekraïne wordt gekortwiekt dan weet ik niet hoe de massa van Oekraïense vluchtelingen in Europa hierop gaat reageren, zei hij. ‘Het is onduidelijk hoe zij zullen reageren als hun land in de steek wordt gelaten…’ Het is een verkapt dreigement. Kritiek over zin, nut en proportie van de oorlog en de Westerse hulp worden totaal niet op prijs gesteld.
Zelensky ziet deze twee grenzen als een vorm van strategische communicatie. 'We willen dat jullie je gedragen volgens deze uitgangspunten.' Deze regels bepalen het oorlogsnarratief. Tot nu houden de meerderheid van beleidsbepalende politici en van vooraanstaande massamedia zich daar aan. Het schortende offensief leidt tot kritiek op de wijze van oorlogvoering, ongeduld en twijfel.
Oekraïne wil voorkomen dat er discussie over de oorlog en de successen wordt gevoerd. Dat mensen zich afvragen of al die inspanningen het waard zijn en of de doelen misschien niet op een andere manier kunnen worden bereikt. Ten tweede wordt met deze bepalingen ook verteld dat de oorlog gewoon door moet gaan en dat het Westen gewoon moet blijft bewapenen.
Dienstplichtontduikers
Het aantal dienstplichtontduikers in Oekraïne neemt toe en ook onze media beginnen dat door te krijgen. Het wijst op groeiende motivatieproblemen in de Oekraïense maatschappij. En op corruptie. Met behulp van steekpenningen een vrijstelling versieren. Deze week werd bekend dat een Oekraïense priester priesterkleding had verkocht aan dienstplichtontduikers. Het zouden er zes zijn geweest. De man, een ex-deken van de Oekraïens orthodoxe kerk, is gearresteerd. Zijn prijzen waren absurd, 4500 dollar per outfit.
De NOS zocht in Nederland naar dienstplichtontduikers en vond er eigenlijk geen een die wilden praten. Ze stuitte wel op boze Oekraïense vrouwen die dit niet goed vinden. Hun familie is wel aan het front. Het aanpakken van de dissidente Oekraïners is duidelijk zichtbaar, zoals Zelensky voorschreef.
Spanningen in het Westerse kamp
De spanningen in de toppen van diverse landen in het Westerse kamp waren al langer voelbaar. Het interview van Zelensky met The Economist was een dreigement tegen landen van Europa. Eerder dan ik in ieder geval verwachtte, barstte de bom. De aanleiding is de voedseloorlog die op volle kracht gevoerd wordt. Rusland bombardeert op grote schaal haveninstallaties en silo’s en dat leidt er toe dat Oekraïne het voedsel dat nu van het land komt over land door de EU-landen naar de wereldmarkt probeert af te voeren.
De ervaringen van vorig jaar waren al dat het voedsel ook werd aangeboden in landen van de EU en daar tot veranderingen leidde, namelijk lagere prijzen. Daarop gaf de EU vrijstellingen aan vijf landen om het voedsel niet in eigen land aan te hoeven bieden maar gelijk door te sturen naar West-Europa en verder de wereld in. Vorige week verliep die vrijstelling maar Slowakije, Hongarije en Polen weigerden. De belangen van de eigen boeren wegen heel zwaar.
Dat leidde tot een arbitrageklacht van Oekraïne aan de EU en vervolgens tot het Poolse besluit geen Poolse wapens aan Oekraïne te geven. Plus de boodschap aan Zelensky, beetje dimmen met je grote mond. We hebben steeds ons best voor je gedaan en binnenkort zijn er bij ons verkiezingen. Nu ophouden. Dit is precies wat Zelensky niet wilde en wat de onderlinge conflicten aan het licht brengt en ook een verdere escalatie van de oorlog is.
Hard bewapenen - Abram-tanks, verarmd uranium, clustermunitie en meer
De geboden van Zelensky golden ook voor het Amerikaanse parlement waar een groeiende groep Congress-leden zich afvraagt wat de doelen van de oorlog zijn en of dat niet op een andere manier kan. Het lijkt er op dat de invloed van deze Congress-leden beperkt is. De bewapeningsplannen gaan in hoog tempo door.
Op de conferentie van de Ramstein-groep afgelopen week is besloten om een 'winterpakket’ samen te stellen en ook om toestemming te geven voor langeafstandswapens. Engeland had dat al gedaan, met ernstige gevolgen voor de Russische marine in Sebastopol: die werd gebombardeerd. Duitsland wordt gepusht om de Taurus-raket te leveren.
In het verlengde hiervan werd dit weekend bekend dat de Amerikaanse regering hoogstwaarschijnlijk de ATACMS-langeafstandsraketten aan Oekraïne zullen leveren. En... in de clustermunitie-variant. Daarmee zijn de smeekbedes van de Oekraïense regering verhoord. Het is een escalatie van de wijze van oorlogvoering.
De Amerikaanse Abram-tanks die al eerder dit jaar werden beloofd, zullen volgende week aan het front kunnen worden ingezet. Aldus Biden. Zoals eerder aangekondigd gaat het daarbij ook om 120mm granaten met pantser-doorborend verarmd uranium. De tanks moeten een breuk in de Russische verdedigingslinies schieten, zeker aan het eind van de droge zomerperiode. Straks zakken ze anders vanzelf in de modder.
Misschien dat de lading die in juli aan Oekraïne is gegeven al op is, hoe dan ook zullen de VS een groot nieuw wapenpakket van 325 miljoen dollar geven. Waarin clustermunitie. Het nieuws kwam donderdag van het Amerikaanse ministerie van Defensie. Later op de dag, ook donderdag dus, voegde het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse zaken daar nog eens pakket van 128 miljoen dollar aan toe. Met veel artilleriemunitie en luchtafweer. Daarmee komt het totaal aan Amerikaanse steun op 113 miljard dollar.
Inmiddels is ietsiepietsie meer duidelijkheid over de inzet van Nederlandse F-16’s als cadeau aan Oekraïne. Het blijkt dat Nederland geen limiet aan de inzet van de toestellen heeft gesteld. Tot nu toe was het officiële Westerse beleid de Oekraïense strijdkrachten Rusland uit het land Oekraïne te doen vechten zonder de Russische staat in Rusland aan te willen vallen. Dat beleid staat overigens onder druk, wat betekent dat ook Rusland kan worden aangevallen. Over een beperking op inzet van de F-16 om te voorkomen dat zij de Krim of Rusland zullen aanvallen wordt niets gemeld. Dat mag dus kennelijk.
Tot slot
Aan de vooravond van de natte herfst probeert Oekraïne de krijgslust er in te houden. Dat doet Zelensky met peptalk en dreigementen. De Oekraïners die aan de oorlog willen ontsnappen vallen steeds meer op. Door de kolderieke trucs die ze moeten uithalen tegen waanzinnige prijzen bij corrupte priesters en ambtenaren en door de ergernis bij vrouwen in Nederland wier mannen aan het front verblijven. De Oekraïense dreigementen gelden ook Europese landen die zich op een of andere manier onder druk voelen gezet. Polen neemt harde maatregelen, geen wapens meer voor Oekraïne.
Het is hoog tijd om de oorlog te beëindigen.
Voordat-ie verder uit de hand loopt.
Tot volgende maand.
Guido van Leemput is mede-initiatiefnemer van Stop de Oorlog Amsterdam. Hij was eerder mede-oprichter van het Amsterdams Vredesinitiatief, dat is opgegaan in Stop de Oorlog Amsterdam.