Toespraak van Dirk (Laka)En inderdaad, zoals vorige week Guido al verwachtte en wij ook al schreven: kernenergie valt ook niet onder het nieuwste EU-sanctiepakket. Zelfs geen sancties tegen Rosatom, het Russische staatsbedrijf dat actief is in zowel de civiele als de militaire nucleaire tak. Hongarije sprak haar veto uit, zodat Frankrijk dat niet meer hoefde te doen. Eén veto is tenslotte genoeg.
Want Frankrijk doet nog veel nucleaire zaken met Rusland. Het wil een joint venture met een Russisch bedrijf bij een fabriek in Duitse Lingen nieuw leven in blazen. Die joint venture leek vorig jaar na de inval van de baan, maar er zijn steeds meer berichten, ook van binnen de Duitse deelstaatregering, dat de joint venture toch door lijkt te gaan. Het is de fabriek waar de kerncentrale in Borssele haar brandstof bestelt. Want Nederland doet veel zaken met Frankrijk en blijft het dan ook indirect met Rusland doen. Dirk (Laka) hield deze toespraak op 27 februari 2023 tijdens de vredesactie op het Museumplein. |
|
Van daar is het een klein stapje naar minister Hoekstra (BuZa) die de vragen van de SP – Guido had het er de vorige week kort over – naar de letter beantwoordde. En die vragen – ingediend begin oktober! – gaven hem daar jammer genoeg ook mogelijkheden toe. Zo antwoordde de minister dat Nederland geen directe zaken met Rusland doet. Dat klopt, maar beweerde eigenlijk ook niemand.
Een concrete vraag naar aanleiding van wat ik hier op deze plek in mei vorig jaar(!) al zei, namelijk dat er een stuk of 10 brievenbusfirma’s direct gerelateerd aan de Russische nucleaire industrie in Amsterdam zetelen, beantwoorde de minister wel, namelijk met de dooddoener: “Het kabinet kan niet op individuele casussen ingaan”.
Belastingvoordeel voor Russisch militair apparaat
Hij had natuurlijk ook eenvoudig kunnen zeggen: Ja, die zijn er nog steeds. Hoewel niets aan de buitenkant van het pand op de Rapenburgerstraat wijst op de aanwezigheid van Uranium One en UrAsia en dochters, blijken ze er wel degelijk nog gevestigd te zijn. En zo is het sluiten van het handelskantoor hier aan het Museumplein slechts een pleister op de wonde: het Russische militaire apparaat profiteert, onder andere via haar nucleaire holdings, nog steeds van Hollandse belastingvoordeeltjes. Iemand ooit nog wat van Stef Blok gehoord?
Overigens was 2022 een topjaar voor de Russische kernenergie-industrie: export van nucleaire splijtstoffen en kernenergie-technologie stegen met 20%. En niet alleen naar de rest van de wereld. De aankopen van EU-lidstaten van nucleair materiaal of technologie waren in 2022 het hoogst van de afgelopen drie jaar.
Europa (en ook de Verenigde Staten waar door lobby van de kernenergie-industrie nucleair ook buiten de sanctielijst blijft) zijn nu eenmaal voor een belangrijk deel van Rusland afhankelijk. Een rapport dat eind december verscheen van de Europese organisatie ter promotie van atoomenenergie, Euratom, beschrijft dat de Europese Unie op zich voldoende capaciteit heeft uranium te verrijken, het geschikte te maken voor gebruik in kerncentrales, voor de EU-lidstaten zelf, maar omdat die contracten hebben met landen buiten Europa, er een tekort dreigt. En die afhankelijkheid van Rusland nog tot 2032 kan duren. Wat dit betreft.
En kernenergie spekt de Russische oorlogskas
Duidelijk is dat kernenergie nog steeds op allerlei manieren de Russische oorlogskas spekt: want we hebben het nu alleen gehad over brievenbusfirma’s en verrijking. We hebben het nog niet gehad over allerlei andere stappen in de nucleaire keten. Want er is nog veel meer afhankelijkheid; van goedkoop Russisch uranium, van goedkope verrijking en Rusland als grootste bouwer van kernreactoren in andere landen, van Turkije tot India en Bangladesh, tot en met een Russische fabriek die als enige ter wereld een bepaalde conversie van uranium kan doen en waar het hele sprookje van hergebruik op dit moment van afhangt.
Daarover misschien een andere keer.
Een concrete vraag naar aanleiding van wat ik hier op deze plek in mei vorig jaar(!) al zei, namelijk dat er een stuk of 10 brievenbusfirma’s direct gerelateerd aan de Russische nucleaire industrie in Amsterdam zetelen, beantwoorde de minister wel, namelijk met de dooddoener: “Het kabinet kan niet op individuele casussen ingaan”.
Belastingvoordeel voor Russisch militair apparaat
Hij had natuurlijk ook eenvoudig kunnen zeggen: Ja, die zijn er nog steeds. Hoewel niets aan de buitenkant van het pand op de Rapenburgerstraat wijst op de aanwezigheid van Uranium One en UrAsia en dochters, blijken ze er wel degelijk nog gevestigd te zijn. En zo is het sluiten van het handelskantoor hier aan het Museumplein slechts een pleister op de wonde: het Russische militaire apparaat profiteert, onder andere via haar nucleaire holdings, nog steeds van Hollandse belastingvoordeeltjes. Iemand ooit nog wat van Stef Blok gehoord?
Overigens was 2022 een topjaar voor de Russische kernenergie-industrie: export van nucleaire splijtstoffen en kernenergie-technologie stegen met 20%. En niet alleen naar de rest van de wereld. De aankopen van EU-lidstaten van nucleair materiaal of technologie waren in 2022 het hoogst van de afgelopen drie jaar.
Europa (en ook de Verenigde Staten waar door lobby van de kernenergie-industrie nucleair ook buiten de sanctielijst blijft) zijn nu eenmaal voor een belangrijk deel van Rusland afhankelijk. Een rapport dat eind december verscheen van de Europese organisatie ter promotie van atoomenenergie, Euratom, beschrijft dat de Europese Unie op zich voldoende capaciteit heeft uranium te verrijken, het geschikte te maken voor gebruik in kerncentrales, voor de EU-lidstaten zelf, maar omdat die contracten hebben met landen buiten Europa, er een tekort dreigt. En die afhankelijkheid van Rusland nog tot 2032 kan duren. Wat dit betreft.
En kernenergie spekt de Russische oorlogskas
Duidelijk is dat kernenergie nog steeds op allerlei manieren de Russische oorlogskas spekt: want we hebben het nu alleen gehad over brievenbusfirma’s en verrijking. We hebben het nog niet gehad over allerlei andere stappen in de nucleaire keten. Want er is nog veel meer afhankelijkheid; van goedkoop Russisch uranium, van goedkope verrijking en Rusland als grootste bouwer van kernreactoren in andere landen, van Turkije tot India en Bangladesh, tot en met een Russische fabriek die als enige ter wereld een bepaalde conversie van uranium kan doen en waar het hele sprookje van hergebruik op dit moment van afhangt.
Daarover misschien een andere keer.
Dirk is actief bij LAKA, documentatie- en informatiecentrum over kernenergie