Toespraak op 1 augustus 2022Vandaag houden we voor de 22e keer deze vredesactie sinds het begin van de oorlog van Rusland tegen Oekraïne. Dat we dit doen betekent niet dat we kritiekloos achter de regering van Oekraïne zouden staan.
Toevallig stuitte ik afgelopen weekend op een petitie die president Zelinsky oproept wetgeving die de rechten van arbeiders ernstig beperken niet te ondertekenen. Waardoor ik me realiseerde dat ik eigenlijk niet veel wist over de binnenlandse ontwikkelingen in Oekraïne, die ook negatieve gevolgen hebben voor veel inwoners. Jeroen Zonneveld |
|
Op dit moment is er in Oekraïne sprake van de staat van beleg. Demonstraties en andere politieke activiteiten zijn verboden. Zo mogen vakbonden bijvoorbeeld geen stakingen organiseren.
Het Oekraïense parlement, de Verkhovna Rada, dat gedomineerd wordt door oligarchen en mensen die de belangen van die oligarchen goed in het vizier houden, heeft onlangs handig gebruik gemaakt van die staat van beleg. De Oekraïense vakbonden hielden in 2020 nog de uitholling van de wetgeving die arbeidsrechten garandeert met acties tegen. Nu zij geen acties meer mogen organiseren, heeft het parlement de verslechteringen alsnog aangenomen.
Die verslechteringen onder het motto “Vereenvoudiging van de arbeidsverhoudingen” houden onder meer in dat de arbeidsvoorwaarden niet meer gebaseerd worden op wetgeving, maar slechts in individuele contracten worden vastgelegd. Tegelijkertijd wordt het voor werkgevers mogelijk om meer tijdelijke, korte termijn-contracten en nul-urencontracten in te voeren.
Een tweede wet maakt het mogelijk om de bezittingen van de vakbonden FPU en KVPU te confisqueren. Hierdoor is niet alleen het voortbestaan van deze vakbonden in gevaar, maar wordt ook het huidige humanitaire werk van de vakbond FPU onmogelijk gemaakt. Sinds het begin van de oorlog houdt de FPU zich bezig met de opvang en ondersteuning van Oekraïense vluchtelingen.
Sharan Burrow, secretaris-generaal van het ITUC, het Internationaal Vak Verbond, waarbij ook de FNV en het CNV zijn aangesloten verklaarde onlangs: ‘Het is grotesk dat terwijl Oekraïense arbeiders het land verdedigen en zorgen voor de gewonden, zieken en ontheemden, zij nu door hun eigen parlement worden aangevallen terwijl ze met de rug naar hen toe staan. De grote meerderheid van de Oekraïense werknemers werkt voor bedrijven met minder dan 250 werknemers. Het zijn deze werknemers die de bescherming van hun lonen, arbeidsomstandigheden en veiligheid zal worden ontzegd als president Zelensky de wetsvoorstellen ondertekent. Bovendien is het dreigement om eigendommen van de vakbonden in beslag te nemen bedoeld om te voorkomen dat deze zich tegen de draconische wetsvoorstellen verzetten, en zal het oligarchen in staat stellen om deze eigendommen tegen spotprijzen in handen te krijgen.”
Deze verslechteringen voor werknemers in Oekraïne komen niet uit de lucht vallen. Onder druk van het IMF, de Wereldbank en de Europese Commissie voert de Oekraïense regering al een aantal jaren een politiek van liberalisering, deregulering, en optimalisering van het ondernemersklimaat onder het motto “De markt zal alles fixen en reguleren.” Dit hele proces staat onder leiding van de voormalige president van Georgië, Mikhael Saakashvili, die in Oekraïne een ultra-neoliberaal beleid probeert door te voeren, zoals dat eerder is gebeurd in Georgië en Wit-Rusland.
Wanneer wij stelling nemen tegen de oorlog van Rusland tegen Oekraïne, is het wellicht ook goed om tegelijkertijd stelling te nemen tegen de ondermijning van de bestaansvoorwaarden van de Oekraïners door hun eigen parlement.
Het Oekraïense parlement, de Verkhovna Rada, dat gedomineerd wordt door oligarchen en mensen die de belangen van die oligarchen goed in het vizier houden, heeft onlangs handig gebruik gemaakt van die staat van beleg. De Oekraïense vakbonden hielden in 2020 nog de uitholling van de wetgeving die arbeidsrechten garandeert met acties tegen. Nu zij geen acties meer mogen organiseren, heeft het parlement de verslechteringen alsnog aangenomen.
Die verslechteringen onder het motto “Vereenvoudiging van de arbeidsverhoudingen” houden onder meer in dat de arbeidsvoorwaarden niet meer gebaseerd worden op wetgeving, maar slechts in individuele contracten worden vastgelegd. Tegelijkertijd wordt het voor werkgevers mogelijk om meer tijdelijke, korte termijn-contracten en nul-urencontracten in te voeren.
Een tweede wet maakt het mogelijk om de bezittingen van de vakbonden FPU en KVPU te confisqueren. Hierdoor is niet alleen het voortbestaan van deze vakbonden in gevaar, maar wordt ook het huidige humanitaire werk van de vakbond FPU onmogelijk gemaakt. Sinds het begin van de oorlog houdt de FPU zich bezig met de opvang en ondersteuning van Oekraïense vluchtelingen.
Sharan Burrow, secretaris-generaal van het ITUC, het Internationaal Vak Verbond, waarbij ook de FNV en het CNV zijn aangesloten verklaarde onlangs: ‘Het is grotesk dat terwijl Oekraïense arbeiders het land verdedigen en zorgen voor de gewonden, zieken en ontheemden, zij nu door hun eigen parlement worden aangevallen terwijl ze met de rug naar hen toe staan. De grote meerderheid van de Oekraïense werknemers werkt voor bedrijven met minder dan 250 werknemers. Het zijn deze werknemers die de bescherming van hun lonen, arbeidsomstandigheden en veiligheid zal worden ontzegd als president Zelensky de wetsvoorstellen ondertekent. Bovendien is het dreigement om eigendommen van de vakbonden in beslag te nemen bedoeld om te voorkomen dat deze zich tegen de draconische wetsvoorstellen verzetten, en zal het oligarchen in staat stellen om deze eigendommen tegen spotprijzen in handen te krijgen.”
Deze verslechteringen voor werknemers in Oekraïne komen niet uit de lucht vallen. Onder druk van het IMF, de Wereldbank en de Europese Commissie voert de Oekraïense regering al een aantal jaren een politiek van liberalisering, deregulering, en optimalisering van het ondernemersklimaat onder het motto “De markt zal alles fixen en reguleren.” Dit hele proces staat onder leiding van de voormalige president van Georgië, Mikhael Saakashvili, die in Oekraïne een ultra-neoliberaal beleid probeert door te voeren, zoals dat eerder is gebeurd in Georgië en Wit-Rusland.
Wanneer wij stelling nemen tegen de oorlog van Rusland tegen Oekraïne, is het wellicht ook goed om tegelijkertijd stelling te nemen tegen de ondermijning van de bestaansvoorwaarden van de Oekraïners door hun eigen parlement.
Jeroen Zonneveld is lid van Democratisch Socialisten Amsterdam.