19 december 2022 - 2 januari 2023
Met dank voor jullie betrokkenheid bij de vrede, wens ik jullie allemaal een gelukkig nieuwjaar.
Voorlopig zit ons werk er nog niet op. Vorige week heb ik een ‘jaaroverzicht’ gemaakt. Ik wil nu de laatste twee weken samenvatten. De afgelopen weken zijn gedomineerd door:
Guido van Leemput presenteert deze stand van zaken tijdens de vredesactie op 2 januari 2023 op het Museumplein. Dit is de uitgebreide versie van het uitgesproken verhaal. |
Meer bevriezingspolitiek
De afgelopen werken zijn de Russische aanvallen op de Oekraïense burgermaatschappij doorgegaan. Dat gebeurde ook op Oudejaarsavond in Kiev, waar zeker 10 explosies plaatshadden. Het gaat om grote aantallen kruisraketten en kamikaze-drones die proberen elektriciteitscentrales uit te schakelen.
Rusland probeert Oekraïne door een bevriezingspolitiek op te knieën te dwingen. Wat met soldaten op de grond niet kan worden bewerkstelligd, wordt door middel van een langeafstandsoorlogvoering nagestreefd. Met zo min mogelijk personele risico’s aan eigen kant een zo groot mogelijk strategisch effect bij de vijand. Daarbij worden ook woningen geraakt en vallen er burgerslachtoffers. Het eerste doel is kou en ellende te veroorzaken. Niet alleen voor de Oekraïense krijgsmacht, maar vooral de burgerbevolking.
Meer wapens
Het bezoek van president Zelensky leverde Oekraïne één Patriot-luchtafweersysteem op. Daarover de volgende kanttekeningen. Patriot-luchtafweer gold tot nu als taboe. Dus de belofte tot de leverantie overschrijdt een grens. Rusland heeft hierop gemeld dat Amerikaanse versterkingen als een legitiem doel worden beschouwd. Dat betekent volgens Rusland dat spoorverbindingen, bruggen en tunnels waarover deze wapens worden aangevoerd, voorwerp van Russische beschieting zullen (of kunnen) zijn.
De afgelopen maanden is duidelijk geworden dat er politieke grenzen zijn aan wapenleveranties. Het mogen geen wapens zijn van Westerse makelij die ingezet kunnen worden in Rusland. Alleen wapens die Oekraïne op Oekraïens grondgebied kunnen beschermen.
In de persconferentie na het bezoek van Zelensky aan de VS meldde president Biden dat hij de relaties met ‘Europese landen’ goed moet houden en daarom zo terughoudend is met wapensystemen die in Rusland worden ingezet. Welke Europese landen dat hebben geëist werd niet gezegd. Welke landen een rem op de leveranties leggen, is niet duidelijk. Het betekent dat een politiek evenwicht in de Westerse coalitie, de Oekraïne-contactgroep, moet worden geëerbiedigd. Oekraïne krijgt beslist veel wapens, waarschijnlijk binnen de politieke afspraken van de Westerse coalitie.
Meer loze woorden
In het openbaar wordt nu zowel door Rusland als Oekraïne de wens uitgesproken om te onderhandelen. Oekraïne heeft geopperd dat dat in februari moet gebeuren onder auspiciën van de VN. De basis zou het tienpuntenplan van Zelensky moeten zijn dat hij op G-20 presenteerde. Rusland heeft gereageerd dat zijn voorwaarde is Oekraïne aanvaard dat de vier provincies (Loehansk, Donetsk, Zaporizhna en Kherson) die Rusland half of helemaal heeft veroverd eerst moet erkennen. Dat is op dit moment onwaarschijnlijk. Het zijn loze woorden maar het nieuwe is dat de betrokken partijen zelf over onderhandelingen praten en hardop eisen aan elkaar stellen. De oorlog gaat gewoon door.
Graag tot volgende week.
Tot zover het gedeelte dat werd uitgesproken op het Museumplein. In dit vervolg de onderliggende analyse met links naar bronnen.
Deze samenvatting is gebaseerd op de volgende punten
1. Russische aanvallen op burgermaatschappij gaan door.
De afgelopen weken gaan de Russische aanvallen op de Oekraïense burgermaatschappij door.
Het gaat om grote aantallen kruisraketten en kamikaze-drones die proberen elektriciteitscentrales uit te schakelen. Dat gebeurde ook op Oudejaarsavond in Kiev, waar zeker 10 explosies plaatshadden.
Rusland probeert ondanks het verlies van raketten aan luchtafweer Oekraïne door een bevriezingspolitiek op te knieën te dwingen.
Wat met soldaten op de grond niet kan worden bewerkstelligd, wordt door middel van een langeafstandsoorlogvoering nagestreefd. Met zo min mogelijk personele risico’s aan eigen kant, zo groot mogelijk strategisch effect bij de vijand. Daarbij worden ook woningen geraakt en vallen er burgerslachtoffers. Het eerste doel is kou en ellende te veroorzaken. Niet alleen voor de Oekraïense krijgsmacht, maar vooral de burgerbevolking.
Oekraïne heeft hiertegen geen 100% effectief verweer. Dat wordt gecompenseerd met Westerse steun in de vorm van generatoren en winterkleding, maar dat is ook niet 100% dekkend.
2. Het bezoek van Zelensky aan de VS
President Zelensky bezocht Washington, twee weken geleden. Het was duidelijk dat het een charmeoffensief was met een paar doelstellingen. Meer wapens en meer wapens die de VS tot nu toe niet wilde leveren. Daarnaast wilde hij verzekeren dat kritische of sceptische parlementsleden (voornamelijk in de Republikeinse partij die in het nieuwe parlement dat nu start een sterkere positie hebben) Oekraïne blijven steunen. Wat is er gelukt?
3. Patriot
Oekraïne is één Patriot-luchtafweerinstallatie beloofd. Daarover zijn een paar kanttekeningen te maken.
Patriot-luchtafweer gold tot nu als taboe. Dus de belofte tot de leverantie overschrijdt een grens, het slecht een taboe. Rusland heeft hierop gemeld dat Amerikaanse versterkingen als een legitiem doel worden beschouwd.
Dat betekent volgens Russische woordvoerders dat spoorverbindingen, bruggen en tunnels waarover deze wapens worden aangevoerd, voorwerp van Russische beschieting zullen (of kunnen) zijn.
4. Rusland krijgt belofte; geen Amerikanen in Oekraïne op Patriot
Inmiddels is duidelijk dat Rusland en de VS via de Russische ambassade in Washington overeengekomen zijn dat er geen Amerikanen op deze luchtweer in Oekraïne zullen werken. Het zullen Oekraïners zijn die in de komende maanden, en dat moet zo snel mogelijk, worden opgeleid om de Patriot te bedienen.
5. Saoedi-Arabië kocht er dit jaar 300
In september 2021, ruim een jaar geleden, werd Saoedi-Arabië aangevallen door drones vanuit Jemen en daarbij werden olie-installaties geraakt. Dat was een strategische aanval niet alleen op de deelname van Saoedi-Arabië aan de oorlog in Jemen, maar ook de toelevering van olie aan de Westerse wereld. Al sinds 2019 hebben de VS Patriot-raketten in Saoedi-Arabië geplaatst.
In augustus 2022 kocht Saoedi-Arabië 300 (driehonderd) eenheden van Patriot-luchtafweer, als aanvulling op de afnemende voorraden. Oekraïne heeft geen geld om er te kopen, en ook de markt voor Patriots is door de Saoedische bestelling wat overspannen geraakt.
6 Het taboe op zwaardere wapens
Ik heb de afgelopen maanden meerder keren gewezen op de militaire grenzen aan wapenleveranties. Het mogen geen wapens zijn van Westerse makelij die ingezet kunnen worden in Rusland. Alleen wapens die Oekraïne op Oekraïens grondgebied kunnen beschermen.
In de persconferentie na het bezoek van Zelensky aan de VS meldde president Biden dat hij de relaties met ‘Europese landen’ goed moet houden en daarom zo terughoudend is met wapensystemen die in Rusland worden ingezet. Welke Europese landen dat hebben geëist werd niet gezegd. Het is duidelijk sommige Europese landen zoals Polen en de Baltische staten willen dat Rusland wordt aangewezen. Dat betekent dat een politiek evenwicht in de Westerse coalitie, de Oekraïne-contactgroep, moet worden geëerbiedigd.
7. Grensoverschrijdingen
Er zijn meldingen van beschietingen van de grensregio van Oekraïne en Rusland rondom de stad Belgorod, een stad waar Russisch materieel voor de oorlog in Oekraïne wordt opgeslagen. Daar zouden volgens Rusland Harm- en Himars-raketten zijn ingezet. Poetin heeft de band met Wit-Rusland aangetrokken, wat dat in militaire zin betekent voor halve of hele deelname aan een eventueel nieuw Russisch offensief is allemaal onduidelijk. Er waren nieuws beschietingen op de Russische basis in Engels.
8 Meer wapens voor Oekraïne
Terwijl president Zelensky onderweg was naar Amerika maakte het Pentagon een nieuwe lijst met EXTRA wapenleveranties bekend. Een gigantische voorraad munitie in allerlei soorten en maten, voornamelijk artillerie. Westerse tanks zijn er nog niet, ook geen Westerse gevechtsvliegtuigen en over de ATACMS-langeafstandsartillerie zal Zelensky nog wel hebben moeten onderhandelen. Die staan niet op het lijstje van het Pentagon.
Tegelijkertijd wordt in 2023 een bedrag 45 miljard dollar gereserveerd voor noodfondsen voor Oekraïne en dat 20% hoger dan de regering Biden had gevraagd.
Ook andere landen leveren wapens, ook landen die tot nu niet waren opgevallen als actieve toeleveranciers. Marokko zal met behulp van Nederland tientallen T-72 tanks aan Oekraïne leveren.
9. Praten over onderhandelingen
In het openbaar wordt nu zowel door Rusland als Oekraïne de wens uitgesproken om te onderhandelen. In feite is dat nieuw. Oekraïne heeft geopperd dat dat in februari moet gebeuren onder auspiciën van de VN.
De basis zou het tienpuntenplan van Zelensky moeten zijn dat hij op G-20 presenteerde. Rusland heeft gereageerd dat Oekraïne de vier provincies (Loehansk, Donetsk, Zaporizhna en Kherson) die Rusland half of helemaal heeft veroverd eerst moet erkennen.
Dat is op dit moment onwaarschijnlijk. Het zijn loze woorden maar het nieuwe is dus dat de betrokken partijen zelf over onderhandelingen praten en hardop eisen aan elkaar stellen. De oorlog gaat gewoon door.
Guido van Leemput is mede-initiatiefnemer van Stop de Oorlog Amsterdam. Hij was eerder mede-oprichter van het Amsterdams Vredesinitiatief
De afgelopen werken zijn de Russische aanvallen op de Oekraïense burgermaatschappij doorgegaan. Dat gebeurde ook op Oudejaarsavond in Kiev, waar zeker 10 explosies plaatshadden. Het gaat om grote aantallen kruisraketten en kamikaze-drones die proberen elektriciteitscentrales uit te schakelen.
Rusland probeert Oekraïne door een bevriezingspolitiek op te knieën te dwingen. Wat met soldaten op de grond niet kan worden bewerkstelligd, wordt door middel van een langeafstandsoorlogvoering nagestreefd. Met zo min mogelijk personele risico’s aan eigen kant een zo groot mogelijk strategisch effect bij de vijand. Daarbij worden ook woningen geraakt en vallen er burgerslachtoffers. Het eerste doel is kou en ellende te veroorzaken. Niet alleen voor de Oekraïense krijgsmacht, maar vooral de burgerbevolking.
Meer wapens
Het bezoek van president Zelensky leverde Oekraïne één Patriot-luchtafweersysteem op. Daarover de volgende kanttekeningen. Patriot-luchtafweer gold tot nu als taboe. Dus de belofte tot de leverantie overschrijdt een grens. Rusland heeft hierop gemeld dat Amerikaanse versterkingen als een legitiem doel worden beschouwd. Dat betekent volgens Rusland dat spoorverbindingen, bruggen en tunnels waarover deze wapens worden aangevoerd, voorwerp van Russische beschieting zullen (of kunnen) zijn.
De afgelopen maanden is duidelijk geworden dat er politieke grenzen zijn aan wapenleveranties. Het mogen geen wapens zijn van Westerse makelij die ingezet kunnen worden in Rusland. Alleen wapens die Oekraïne op Oekraïens grondgebied kunnen beschermen.
In de persconferentie na het bezoek van Zelensky aan de VS meldde president Biden dat hij de relaties met ‘Europese landen’ goed moet houden en daarom zo terughoudend is met wapensystemen die in Rusland worden ingezet. Welke Europese landen dat hebben geëist werd niet gezegd. Welke landen een rem op de leveranties leggen, is niet duidelijk. Het betekent dat een politiek evenwicht in de Westerse coalitie, de Oekraïne-contactgroep, moet worden geëerbiedigd. Oekraïne krijgt beslist veel wapens, waarschijnlijk binnen de politieke afspraken van de Westerse coalitie.
Meer loze woorden
In het openbaar wordt nu zowel door Rusland als Oekraïne de wens uitgesproken om te onderhandelen. Oekraïne heeft geopperd dat dat in februari moet gebeuren onder auspiciën van de VN. De basis zou het tienpuntenplan van Zelensky moeten zijn dat hij op G-20 presenteerde. Rusland heeft gereageerd dat zijn voorwaarde is Oekraïne aanvaard dat de vier provincies (Loehansk, Donetsk, Zaporizhna en Kherson) die Rusland half of helemaal heeft veroverd eerst moet erkennen. Dat is op dit moment onwaarschijnlijk. Het zijn loze woorden maar het nieuwe is dat de betrokken partijen zelf over onderhandelingen praten en hardop eisen aan elkaar stellen. De oorlog gaat gewoon door.
Graag tot volgende week.
Tot zover het gedeelte dat werd uitgesproken op het Museumplein. In dit vervolg de onderliggende analyse met links naar bronnen.
Deze samenvatting is gebaseerd op de volgende punten
- Russische aanvallen op burgermaatschappij gaan door.
- Zelensky’s bezoek aan VS
- Patriot-luchtafweer
- Belofte aan Rusland
- Saoedi-Arabië kocht er 300
- Nog meer VS-wapens
- Grensoverschrijdingen
- Meer wapens voor Oekraïne
- Hardop praten over onderhandelen maar het niet doen
1. Russische aanvallen op burgermaatschappij gaan door.
De afgelopen weken gaan de Russische aanvallen op de Oekraïense burgermaatschappij door.
Het gaat om grote aantallen kruisraketten en kamikaze-drones die proberen elektriciteitscentrales uit te schakelen. Dat gebeurde ook op Oudejaarsavond in Kiev, waar zeker 10 explosies plaatshadden.
Rusland probeert ondanks het verlies van raketten aan luchtafweer Oekraïne door een bevriezingspolitiek op te knieën te dwingen.
Wat met soldaten op de grond niet kan worden bewerkstelligd, wordt door middel van een langeafstandsoorlogvoering nagestreefd. Met zo min mogelijk personele risico’s aan eigen kant, zo groot mogelijk strategisch effect bij de vijand. Daarbij worden ook woningen geraakt en vallen er burgerslachtoffers. Het eerste doel is kou en ellende te veroorzaken. Niet alleen voor de Oekraïense krijgsmacht, maar vooral de burgerbevolking.
Oekraïne heeft hiertegen geen 100% effectief verweer. Dat wordt gecompenseerd met Westerse steun in de vorm van generatoren en winterkleding, maar dat is ook niet 100% dekkend.
2. Het bezoek van Zelensky aan de VS
President Zelensky bezocht Washington, twee weken geleden. Het was duidelijk dat het een charmeoffensief was met een paar doelstellingen. Meer wapens en meer wapens die de VS tot nu toe niet wilde leveren. Daarnaast wilde hij verzekeren dat kritische of sceptische parlementsleden (voornamelijk in de Republikeinse partij die in het nieuwe parlement dat nu start een sterkere positie hebben) Oekraïne blijven steunen. Wat is er gelukt?
3. Patriot
Oekraïne is één Patriot-luchtafweerinstallatie beloofd. Daarover zijn een paar kanttekeningen te maken.
Patriot-luchtafweer gold tot nu als taboe. Dus de belofte tot de leverantie overschrijdt een grens, het slecht een taboe. Rusland heeft hierop gemeld dat Amerikaanse versterkingen als een legitiem doel worden beschouwd.
Dat betekent volgens Russische woordvoerders dat spoorverbindingen, bruggen en tunnels waarover deze wapens worden aangevoerd, voorwerp van Russische beschieting zullen (of kunnen) zijn.
4. Rusland krijgt belofte; geen Amerikanen in Oekraïne op Patriot
Inmiddels is duidelijk dat Rusland en de VS via de Russische ambassade in Washington overeengekomen zijn dat er geen Amerikanen op deze luchtweer in Oekraïne zullen werken. Het zullen Oekraïners zijn die in de komende maanden, en dat moet zo snel mogelijk, worden opgeleid om de Patriot te bedienen.
5. Saoedi-Arabië kocht er dit jaar 300
In september 2021, ruim een jaar geleden, werd Saoedi-Arabië aangevallen door drones vanuit Jemen en daarbij werden olie-installaties geraakt. Dat was een strategische aanval niet alleen op de deelname van Saoedi-Arabië aan de oorlog in Jemen, maar ook de toelevering van olie aan de Westerse wereld. Al sinds 2019 hebben de VS Patriot-raketten in Saoedi-Arabië geplaatst.
In augustus 2022 kocht Saoedi-Arabië 300 (driehonderd) eenheden van Patriot-luchtafweer, als aanvulling op de afnemende voorraden. Oekraïne heeft geen geld om er te kopen, en ook de markt voor Patriots is door de Saoedische bestelling wat overspannen geraakt.
6 Het taboe op zwaardere wapens
Ik heb de afgelopen maanden meerder keren gewezen op de militaire grenzen aan wapenleveranties. Het mogen geen wapens zijn van Westerse makelij die ingezet kunnen worden in Rusland. Alleen wapens die Oekraïne op Oekraïens grondgebied kunnen beschermen.
In de persconferentie na het bezoek van Zelensky aan de VS meldde president Biden dat hij de relaties met ‘Europese landen’ goed moet houden en daarom zo terughoudend is met wapensystemen die in Rusland worden ingezet. Welke Europese landen dat hebben geëist werd niet gezegd. Het is duidelijk sommige Europese landen zoals Polen en de Baltische staten willen dat Rusland wordt aangewezen. Dat betekent dat een politiek evenwicht in de Westerse coalitie, de Oekraïne-contactgroep, moet worden geëerbiedigd.
7. Grensoverschrijdingen
Er zijn meldingen van beschietingen van de grensregio van Oekraïne en Rusland rondom de stad Belgorod, een stad waar Russisch materieel voor de oorlog in Oekraïne wordt opgeslagen. Daar zouden volgens Rusland Harm- en Himars-raketten zijn ingezet. Poetin heeft de band met Wit-Rusland aangetrokken, wat dat in militaire zin betekent voor halve of hele deelname aan een eventueel nieuw Russisch offensief is allemaal onduidelijk. Er waren nieuws beschietingen op de Russische basis in Engels.
8 Meer wapens voor Oekraïne
Terwijl president Zelensky onderweg was naar Amerika maakte het Pentagon een nieuwe lijst met EXTRA wapenleveranties bekend. Een gigantische voorraad munitie in allerlei soorten en maten, voornamelijk artillerie. Westerse tanks zijn er nog niet, ook geen Westerse gevechtsvliegtuigen en over de ATACMS-langeafstandsartillerie zal Zelensky nog wel hebben moeten onderhandelen. Die staan niet op het lijstje van het Pentagon.
Tegelijkertijd wordt in 2023 een bedrag 45 miljard dollar gereserveerd voor noodfondsen voor Oekraïne en dat 20% hoger dan de regering Biden had gevraagd.
Ook andere landen leveren wapens, ook landen die tot nu niet waren opgevallen als actieve toeleveranciers. Marokko zal met behulp van Nederland tientallen T-72 tanks aan Oekraïne leveren.
9. Praten over onderhandelingen
In het openbaar wordt nu zowel door Rusland als Oekraïne de wens uitgesproken om te onderhandelen. In feite is dat nieuw. Oekraïne heeft geopperd dat dat in februari moet gebeuren onder auspiciën van de VN.
De basis zou het tienpuntenplan van Zelensky moeten zijn dat hij op G-20 presenteerde. Rusland heeft gereageerd dat Oekraïne de vier provincies (Loehansk, Donetsk, Zaporizhna en Kherson) die Rusland half of helemaal heeft veroverd eerst moet erkennen.
Dat is op dit moment onwaarschijnlijk. Het zijn loze woorden maar het nieuwe is dus dat de betrokken partijen zelf over onderhandelingen praten en hardop eisen aan elkaar stellen. De oorlog gaat gewoon door.
Guido van Leemput is mede-initiatiefnemer van Stop de Oorlog Amsterdam. Hij was eerder mede-oprichter van het Amsterdams Vredesinitiatief