Ik had mij voorgenomen te schrijven over hoe het kan dat linkse partijen ondanks een immense crisis van het kapitalisme geen serieus alternatief zijn voor grote delen van het electoraat. Maar er is iets anders, veel groters dat mij al weken volledig in beslag neemt: oorlog in het hart van Europa die we met verenigde krachten moeten stoppen.
De voorgaande weken schreef ik hier al over de gevaarlijke escalatie van het conflict tussen Rusland enerzijds en de NAVO en de Verenigde Staten anderzijds over de hoofden van Oekraïners. Een geopolitieke krachtmeting tussen twee kernwapenmachten. Een conflict dat bij verdere escalatie en oorlog catastrofale gevolgen zal hebben voor de mensheid.
Na een uitgebreide toespraak vorige week maandagavond op de Russische staatstelevisie ging president Vladimir Poetin over tot erkenning van de zelfverklaarde Oekraïense deelrepublieken Donetsk en Loehansk. De diplomatie had gefaald en het gesprek werd beëindigd. Velen dachten dat het daarbij zou blijven. Maar tot overmaat van ramp werd in de nacht van woensdag op donderdag Oekraïne militair aangevallen door Rusland.
De Amerikanen waarschuwden er al weken voor. Deze keer hebben zij gelijk gekregen. De Russische president had een doorgeladen bazooka, die hij heeft laten afgaan. Op het moment van schrijven hebben de Russen Kiev bereikt en zijn volgens de UNHCR vierhonderdduizend Oekraïners gevlucht. De beelden van mensen op de vlucht, in schuilkelders en op metrostations, zijn hartverscheurend en angstaanjagend. Op tv is te zien hoe mensen – in het mooie Kiev, waar ik nog een aantal jaren geleden tal van mensen heb ontmoet en gesproken over de ontwikkelingen in het land – op de vlucht slaan als het luchtalarm klinkt. De Oekraïense president Zelenski houdt heldhaftig stand. Hij blijft in zijn land om het te verdedigen, wat dapper is en niet zonder risico.
Dit is ongetwijfeld een historisch keerpunt in de naoorlogse Europese geschiedenis. Welke van de louter zwarte scenario’s bewaarheid zal worden valt niet te voorspellen. De situatie verandert per uur, de nachten zijn ondraaglijk. Maar zeker is dat deze escalatie grote gevolgen zal hebben.
Waar de week in Den Haag begon met premier Mark Rutte die geheel conform verwachting luchtigerwijs de aftrap van de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen deed bij Jinek moest hij aan het einde van de week tegenover de microfoons te kennen geven dat hij voor vluchtelingen uit Oekraïne ‘binnen bestaande afspraken en kaders’ zou ‘kijken wat we kunnen doen’. Een zeer lelijke opmerking.
Waarom heeft de NAVO willens en wetens dit risico genomen? Wordt Oekraïne geofferd?
Aan de andere kant van de wereld deed secretaris-generaal van de Verenigde Naties António Guterres een duidelijke oproep aan Poetin: ‘I have only one thing to say from the bottom of my heart, president Putin, stop your troops from attacking Ukraine, give peace a chance, too many people have already died.’ Een terechte en indringende oproep. Er zijn al honderden mensen, ook burgers, gedood als gevolg van oorlogsgeweld.
In Europa wordt de hele week koortsachtig overlegd over sancties. Duidelijk is dat ondanks de grote economische belangen – na smeekbedes van president Zelenski – de zwaarste sancties uit de kast worden gehaald. Zoals het loskoppelen van Rusland van het internationale betalingssysteem SWIFT – de nucleaire optie in handen van het Westen – die ook veel Russische burgers gaat treffen.
President Poetin is de Rubicon overgestoken en heeft zich van zijn meest imperialistische kant laten zien door de territoriale eenheid en soevereiniteit van Oekraïne opnieuw op flagrante wijze te schenden. Ten koste van vele onschuldige mensenlevens, ten koste van onze collectieve veiligheid. Dit is Poetins oorlog, die op geen enkele wijze gerechtvaardigd kan worden. Hij verdient sancties die hem en zijn kliek raken, niet de Russische bevolking en andere volkeren die overal de straat op gaan voor vrede.
Tegelijkertijd moeten we reflecteren op het handelen van de NAVO. Als er één ding duidelijk is geworden, is het dat de NAVO niet wil vechten voor Oekraïne. Ook zal Oekraïne de komende decennia niet worden toegelaten als lid van de NAVO. Toch houdt de NAVO dit geopolitieke steekspel met Rusland al jaren in stand. Waarom heeft de NAVO willens en wetens dit risico genomen? Wordt Oekraïne geofferd? Dat is een indringende vraag, waar NAVO-leiders niet voor mogen wegduiken.
Wie verder kijkt dan de loze uitingen en holle frasen over internationaal recht, mensenrechten en democratie – waar immers ook westerse leiders van afwijken als het ze uitkomt – ziet dat er een veel grotere strijd gaande is tussen imperialistische machtsblokken over de rug van vele volkeren in de wereld. Bovendien, op de avond dat de Russen de laffe aanval op Oekraïners inzetten, werd Jemen gebombardeerd met Amerikaanse bommen en bombardeerde Israël Syrië. Maar daarover totale radiostilte in onze media.
De Russen en Oekraïners die de straat op gaan voor vrede wijzen ons de weg. Laten we ons daar massaal bij aansluiten. Voor een einde van de oorlog in Oekraïne en ter voorkoming van een kernwapenoorlog.
De voorgaande weken schreef ik hier al over de gevaarlijke escalatie van het conflict tussen Rusland enerzijds en de NAVO en de Verenigde Staten anderzijds over de hoofden van Oekraïners. Een geopolitieke krachtmeting tussen twee kernwapenmachten. Een conflict dat bij verdere escalatie en oorlog catastrofale gevolgen zal hebben voor de mensheid.
Na een uitgebreide toespraak vorige week maandagavond op de Russische staatstelevisie ging president Vladimir Poetin over tot erkenning van de zelfverklaarde Oekraïense deelrepublieken Donetsk en Loehansk. De diplomatie had gefaald en het gesprek werd beëindigd. Velen dachten dat het daarbij zou blijven. Maar tot overmaat van ramp werd in de nacht van woensdag op donderdag Oekraïne militair aangevallen door Rusland.
De Amerikanen waarschuwden er al weken voor. Deze keer hebben zij gelijk gekregen. De Russische president had een doorgeladen bazooka, die hij heeft laten afgaan. Op het moment van schrijven hebben de Russen Kiev bereikt en zijn volgens de UNHCR vierhonderdduizend Oekraïners gevlucht. De beelden van mensen op de vlucht, in schuilkelders en op metrostations, zijn hartverscheurend en angstaanjagend. Op tv is te zien hoe mensen – in het mooie Kiev, waar ik nog een aantal jaren geleden tal van mensen heb ontmoet en gesproken over de ontwikkelingen in het land – op de vlucht slaan als het luchtalarm klinkt. De Oekraïense president Zelenski houdt heldhaftig stand. Hij blijft in zijn land om het te verdedigen, wat dapper is en niet zonder risico.
Dit is ongetwijfeld een historisch keerpunt in de naoorlogse Europese geschiedenis. Welke van de louter zwarte scenario’s bewaarheid zal worden valt niet te voorspellen. De situatie verandert per uur, de nachten zijn ondraaglijk. Maar zeker is dat deze escalatie grote gevolgen zal hebben.
Waar de week in Den Haag begon met premier Mark Rutte die geheel conform verwachting luchtigerwijs de aftrap van de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen deed bij Jinek moest hij aan het einde van de week tegenover de microfoons te kennen geven dat hij voor vluchtelingen uit Oekraïne ‘binnen bestaande afspraken en kaders’ zou ‘kijken wat we kunnen doen’. Een zeer lelijke opmerking.
Waarom heeft de NAVO willens en wetens dit risico genomen? Wordt Oekraïne geofferd?
Aan de andere kant van de wereld deed secretaris-generaal van de Verenigde Naties António Guterres een duidelijke oproep aan Poetin: ‘I have only one thing to say from the bottom of my heart, president Putin, stop your troops from attacking Ukraine, give peace a chance, too many people have already died.’ Een terechte en indringende oproep. Er zijn al honderden mensen, ook burgers, gedood als gevolg van oorlogsgeweld.
In Europa wordt de hele week koortsachtig overlegd over sancties. Duidelijk is dat ondanks de grote economische belangen – na smeekbedes van president Zelenski – de zwaarste sancties uit de kast worden gehaald. Zoals het loskoppelen van Rusland van het internationale betalingssysteem SWIFT – de nucleaire optie in handen van het Westen – die ook veel Russische burgers gaat treffen.
President Poetin is de Rubicon overgestoken en heeft zich van zijn meest imperialistische kant laten zien door de territoriale eenheid en soevereiniteit van Oekraïne opnieuw op flagrante wijze te schenden. Ten koste van vele onschuldige mensenlevens, ten koste van onze collectieve veiligheid. Dit is Poetins oorlog, die op geen enkele wijze gerechtvaardigd kan worden. Hij verdient sancties die hem en zijn kliek raken, niet de Russische bevolking en andere volkeren die overal de straat op gaan voor vrede.
Tegelijkertijd moeten we reflecteren op het handelen van de NAVO. Als er één ding duidelijk is geworden, is het dat de NAVO niet wil vechten voor Oekraïne. Ook zal Oekraïne de komende decennia niet worden toegelaten als lid van de NAVO. Toch houdt de NAVO dit geopolitieke steekspel met Rusland al jaren in stand. Waarom heeft de NAVO willens en wetens dit risico genomen? Wordt Oekraïne geofferd? Dat is een indringende vraag, waar NAVO-leiders niet voor mogen wegduiken.
Wie verder kijkt dan de loze uitingen en holle frasen over internationaal recht, mensenrechten en democratie – waar immers ook westerse leiders van afwijken als het ze uitkomt – ziet dat er een veel grotere strijd gaande is tussen imperialistische machtsblokken over de rug van vele volkeren in de wereld. Bovendien, op de avond dat de Russen de laffe aanval op Oekraïners inzetten, werd Jemen gebombardeerd met Amerikaanse bommen en bombardeerde Israël Syrië. Maar daarover totale radiostilte in onze media.
De Russen en Oekraïners die de straat op gaan voor vrede wijzen ons de weg. Laten we ons daar massaal bij aansluiten. Voor een einde van de oorlog in Oekraïne en ter voorkoming van een kernwapenoorlog.
Sadet Karabulut is lid van het Amsterdams Initiatief ‘Stop de oorlog’
Dit artikel is op 2 maart 2022 verschenen in nr. 9 van de Groene Amsterdammer
Dit artikel is op 2 maart 2022 verschenen in nr. 9 van de Groene Amsterdammer