Blijf zoeken naar alternatieve scenario's

De Socialistische Partij is een van de weinige partijen in de Tweede Kamer die ingaat tegen het geluid dat het sturen van meer wapens de oorlog in Oekraïne kan oplossen.
Hieronder de spreektekst van SP-voorzitter Jannie Visscher voor de 16e bijeenkomst van 'Stop de oorlog Amsterdam' op 20 juni 2022.

Bekijk ook het filmpje van de toespraak.

Toen ik kind was hadden wij thuis nog geen TV. Ik mocht elke avond voor het slapengaan naar mijn Opa die naast ons woonde om een kinderprogramma te kijken. Als ik me niet vergis was dat toen de Fabeltjeskrant. Soms mocht ik iets langer blijven en dan kreeg ik nog een stukje van het journaal mee. Vaak ging het in het nieuws over oorlog. Mijn Opa vertelde mij daarover: “Kind, in een oorlog zitten de hoge heren veilig en goed beschermd in hun bunker of kantoor. Maar de gewone mensen worden gedwongen het vuile werk op te knappen, gedwongen om met elkaar te vechten, elkaar te doden”. ​

Jannie Visscher partijvoorzitter SP

Mijn Opa wist waarover hij het had: hij was in de Tweede Wereldoorlog boer. Tijdens de bezetting zocht het Duitse leger onderdak voor hun soldaten. Inkwartiering heette dat. Mijn Opa moest kost en inwoning bieden aan soldaten. Er was een jongen van 18 bij, die had vreselijke heimwee naar zijn moeder in de Oostenrijkse bergen. En een vader van begin 30 die bang was dat hij zijn vrouw en drie kinderen nooit meer terug zou zien.. 

Oorlog maakt vreselijk veel kapot: families worden uit elkaar gerukt, huizen waar mensen zich veilig waanden veranderen in rokende puinhopen en de trauma’s en angsten richten vaak nog generaties lang schade aan. 
Op dit moment gebeurt dat allemaal in Oekraïne, al bijna vier maanden lang is daar sprake van gruwelijke vernietigingen. Deze oorlog is ontketend door een vreselijke agressor, Poetin. Oekraïne wordt terecht keihard verdedigd door het volk dat vecht voor het land, het leven en de toekomst. 

En wij, wij zien dat met leden ogen aan. Handenwringend en tandenknarsend zien wij hoe er elke dag mensen kapot gaan. We willen zo graag iets doen, we willen een einde aan het geweld. 

En daarom komen jullie nu al 16 weken bij elkaar, omdat je vrede wilt. Ik heb daar groot respect voor. Samen zoeken jullie naar een manier om bij te kunnen dragen, anders dan de reflex die we overal om ons heen zien. De reflex van “er keihard op slaan”. De reflex van geweld met tien x zwaarder geweld beantwoorden. 

We zien hoe de oorlog tegelijkertijd wordt verbreed en wordt versimpeld. Verbreed door het tot een kwestie te maken van het Vrije Westen tegen het Boze Oosten. Of, zoals onze minister van Buitenlandse Zaken Hoekstra het formuleerde: Het is een krachtmeting tussen democratie en autocratie. Ook wordt de oorlog versimpeld tot een zwart-wit tegenstelling van goed en kwaad. Deze benadering leidde er onder andere al toe dat overal om ons heen de defensie-uitgaven gigantisch worden verhoogd. En dat terwijl voordat de oorlog was begonnen Europa al vier keer zoveel uitgaf aan defensie als Rusland. Deze manier van reageren levert een serieus gevaar op voor een nieuwe wapenwedloop. 

Er zijn mensen die hiervan profiteren: de wapenindustrie en de wapenhandel. Zij vergroten niet alleen hun winsten maar krijgen zo ook steeds meer macht en zeggenschap. 

Bij de SP proberen we altijd kritisch te blijven nadenken. En we zien het als een opdracht om weerstand te bieden tegen confrontatie en escalatie en op zoek te gaan naar alternatieve scenario’s. 

Die liggen niet voor het oprapen, ze zijn niet gemakkelijk te vinden. 

Maar we mogen niet opgeven, we moeten doorgaan met zoeken naar die alternatieven, We moeten partij kiezen voor de vrede.

Jannie Visscher is partijvoorzitter van de Socialistische Partij